Europeanen kunnen de komende maanden hun handtekening zetten onder een oproep aan de Europese politiek om per 2028 het verkopen van sigaretten te verbieden voor iedereen die geboren is na 2010. Een Spaanse antirookorganisatie heeft toestemming gekregen van de Europese Commissie om dat voorstel als een zogenaamd burgerinitiatief in te dienen.
Als de indieners binnen een jaar meer dan één miljoen handtekeningen verzamelen in minstens zeven EU-lidstaten, dan moet de Europese Commissie met een reactie komen op het voorstel. De Commissie is in dat geval niet verplicht om het voorstel over te nemen.
De Spaanse ngo nofumadores.org beroept zich in het voorstel op artikel 191 en 192 van het Europees Verdrag. Daarin staat dat de Europese Unie rechtsmacht heeft om met voorstellen te komen om het milieu en de volksgezondheid te beschermen. “We hopen dat het lukt”, zegt Raquel Fernández Megina van nofumadors.org in een telefonische toelichting. “Maar zelfs als het niet zou lukken, zal er veel aandacht zijn voor het probleem”.
‘Roken is een pandemie’
De Spaanse activisten noemen nicotineverslaving een pandemie en roken de belangrijkste doodsoorzaak die te voorkomen is. Ze doen in totaal zes voorstellen om een einde te maken aan het roken in Europa, waarvan de belangrijkste is: het promoten van een rookvrije generatie per 2028. Vanaf dat jaar zouden jongeren die 18 jaar worden geen sigaretten meer moeten kunnen kopen.
“Het gaat erom dat de nieuwe generatie geen toegang heeft tot sigaretten”, zegt Megina. De vraag of het niet een vorm van leeftijdsdiscriminatie is om nieuwe volwassenen iets te verbieden wat oudere mensen wel mogen, beantwoordt ze door erop te wijzen dat we dat nu eigenlijk ook al doen door een minimumleeftijd van achttien jaar te hanteren.
‘De industrie geeft niets om mensenlevens’
Maar belangrijker is voor haar dat het niet gaat om discriminatie, maar om bescherming: “Wat wij doen is mensen beschermen tegen de verraderlijke tactieken van de tabaksindustrie. Die bedrijven geven niets om mensenlevens. Het gaat ze enkel om het geld”.
Naast het verkoopverbod voor nieuwe volwassenen, pleiten de initiatiefnemers ook voor een algemeen verbod op het roken (ook van e-sigaretten) in publieke buitenruimtes zoals natuurgebieden, parken, zwembaden, op terrassen en bij sportevenementen. Ook zou er een einde moeten komen aan alle tabaksreclame, zou er niet meer gerookt mogen worden in film- en televisieproducties en moet er een verbod komen op het aanmoedigen van roken via de sociale media.
