De Europese Zakencommissie van de Tweede Kamer heeft een burgerconsultatie gehouden naar aanleiding van de ondertussen afgelopen Conferentie over de toekomst van Europa, het resultaat werd deze week openbaar gemaakt. Een van de onderwerpen waarop de respondenten bevraagd werden, is het idee van transnationale kieslijsten. Dat is een plan dat al even rondzingt. Het idee van die kieslijsten is om Europese burgers de mogelijkheid te geven te stemmen voor Europarlementariërs uit een ander land, naast de stem die ze uitbrengen op een kandidaat uit eigen land.
In maart zijn de fracties van het Europees Parlement het eens geworden over die transnationale kieslijsten. Naast de bestaande 705 zetels in het parlement, komen er 28 bij voor de internationale kandidaten. Een uitbreiding van het parlement dus. De pan-Europese partij Volt, aanjager van de nieuwe kieslijst, had liever meer nieuwe zetels gehad. Zij hadden ingezet op 46 zetels, het aantal zetels dat na het vertrek van Groot-Britannië nog leeg was.
Voor tweederde hoeft het niet
De Europarlementariërs zijn het dus eens over het plan, maar uit de burgerconsultatie die de Tweede Kamer heeft gehouden blijkt minder enthousiasme. 64 procent van de 9315 respondenten heeft aangegeven bij de verkiezingen voor het Europees Parlement niet te willen stemmen op een kandidaat uit een andere lidstaat.
De respondenten voor wie zo’n gedeelde lijst niet hoeft lijken vooral te waken voor de zelfstandigheid van Nederland. ‘Dit zou te veel leiden naar één Europa en verlies van soevereiniteit’ en ‘nationale parlementen hebben al te weinig te zeggen’ zijn de argumenten. De Europese Zakencommissie ziet een rode lijn in de reacties op de burgerconsultatie: ‘Een aanzienlijk deel van de reacties uit zich kritisch over het EU-voortbestaan en EU-lidmaatschap’.
Maar ook praktische obstakels, zoals de verschillende belangen die lidstaten hebben, worden aangevoerd tegen de gedeelde kieslijsten. ‘De niet-Nederlandse kandidaten en hun ideeën en standpunten zijn te onbekend. Het is moeilijk om je daarover te informeren’, schrijft een respondent. Belangenverschillen tussen lidstaten zijn te groot, stelt een ander.
