Een omstreden besluit van de Europese Commissie: Polen krijgt bijna 36 miljard uit het coronaherstelfonds. De Nederlandse Eurocommissaris Frans Timmermans heeft tegen dat besluit gestemd.

Polen wacht al een tijd op ‘hun’ geld uit het Europese coronaherstelfonds. Doordat de rechtsstaat en de persvrijheid in het land volgens Brussel niet op orde is, bleef een goedkeuring van het Poolse herstelplan tot nu toe uit. Eind mei maakte Polen bekend een eind te maken aan de omstreden tuchtkamers voor rechters. De Europese Commissie heeft nu besloten: Polen heeft genoeg aan hun rechtsstaat gewerkt, het geld mag worden overgemaakt.

Timmermans tegen

Het was geen unaniem besluit: onder andere de Nederlandse Eurocommissaris Frans Timmermans (Klimaat, PvdA), heeft tegengestemd. Hij heeft er onvoldoende vertrouwen in dat Polen op de goede weg is met de lidstaat. Hij vond medestand bij de sociaalliberale Eurocommissaris Margrethe Vestager (Concurrentie, Denemarken). De twee zijn beiden vice-voorzitter van de Commissie. Drie andere Commissieleden, Johansson (Binnenlandse Zaken), Reynders (Justitie), Jourová (Europese waarden), hebben niet tegengestemd maar hebben wel laten weten zich zorgen te maken over de Poolse rechtsstaat.

Von der Leyen naar het Parlement

Voordat het geld echt aan Polen wordt overgemaakt moeten de 27 lidstaten van de Europese Unie nog akkoord gaan, dat zal naar verwachting ook gebeuren. Ook wordt er waarschijnlijk nog volgende week een debat over gevoerd in het Europees Parlement.

Dat is al aangevraagd door Europarlementariër Sophie in ‘t Veld (D66). Commissievoorzitter Ursula Von der Leyen geeft volgens haar met dit besluit ‘het signaal af dat er over de rechtsstaat valt te onderhandelen’, ‘met desastreuze consequenties voor de Europese rechtsorde’. ‘Voortaan zijn de uitspraken van het Europese Hof vrijblijvende aanbevelingen, zonder consequenties’, waarschuwt In ‘t Veld.

Von der Leyen moet zich, als het aan In ‘t Veld ligt, volgende week in het Europees Parlement komen verantwoorden. Maar de Commissievoorzitter pakt het anders aan: ze heeft per brief laten weten Eurocommissarissen Dombrovskis en Gentiloni naar het Parlement te sturen om tekst en uitleg te geven.

Europarlementariër Thijs Reuten (Rechtsstaatwoordvoerder, PvdA) noemt het besluit “Een klap in het gezicht van ontslagen rechters en van vrouwen, activisten en minderheden die in Polen niet meer op bescherming van hun rechten kunnen rekenen.”

De fractievoorzitters van het Europees Parlement besluiten vandaag of ze de debataanvraag van In ‘t Veld steunen. Dat gaat naar alle waarschijnlijkheid door en zal dan volgende week donderdag plaatsvinden in Straatsburg.