Als het aan de Europese Commissie ligt, kunnen studenten binnenkort heen- en weer hoppen tussen Europese universiteiten. Eurocommissarisen Margaritis Schinas en Iliana Ivanova hielden gisteren een persconferentie om het “simpele” plan toe te lichten. Want “zoals met alle goede ideeën, is het simpel”, aldus Schinas. Het Pakket Hoger Onderwijs, zoals het heet, belooft studenten en onderwijsinstellingen tal van voordelen. Onder andere meer mogelijkheden om in verschillende EU-landen te studeren of personeel uit te wisselen.

Eurodiploma

De Europese Commissie heeft drie belangrijke voorstellen gepresenteerd om dit doel te bereiken. Ten eerste komt er een Europees diploma. Dit diploma moet studenten een officiële erkenning bieden voor hun studieprestaties, die geldt binnen de hele Europese Unie.

Dit Europese diploma is “ons antwoord op wat we horen vanuit Europese onderwijsinstellingen, jongeren en werkgevers”, volgens Schinas. “Wat we vandaag voorstellen zal een win-winsituatie opleveren voor alle studenten, docenten en werkgevers, om nog maar te zwijgen van onze concurrentiekracht”, stelt de Eurocommissaris tevreden.

Het Europees diploma moet gaan gelden voor opleidingen op bachelor, master- en doctoraatsniveau. Onderwijsinstellingen kunnen vrijwillig meedoen. Studenten die deelnemen aan de gezamenlijke programma’s, die moeten voldoen aan meerdere Europese kwaliteitsnormen, kunnen zo in verschillende landen en verschillende talen kunnen studeren met automatische erkenning van studiepunten.

Kwaliteit

Daarnaast roept de Commissie lidstaten en onderwijsinstellingen op mee te denken over een Europees systeem voor kwaliteitsborging en erkenning.  Zo moeten studieprogramma’s sneller kunnen worden aangepast aan de behoeften van de maatschappij, zonder af te doen aan de kwaliteit. Dit geldt zeker voor studiepunten die in het buitenland zijn behaald.

“Het behouden van kwaliteit is essentieel om ervoor te zorgen dat universiteiten elkaar kunnen vertrouwen,” aldus Ivanova. En ook werkgevers moeten vertrouwen kunnen hebben in de diploma’s van hun toekomstige werknemers.”

Tot slot wil de Commissie ook gelijke erkenning voor verschillende rollen van academisch personeel. Nu staan het doen van onderzoek en het geven van onderwijs niet altijd op gelijke voet met elkaar. Dit leidt onder andere in Nederland tot een steeds hogere druk op docenten, onderzoekers en andere medewerkers in het hoger onderwijs. Het systeem piept en kraakt, stelde ook demissionair minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf dit jaar.

De-internationalisering

Om de druk van de ketel te halen, werd er al vijf miljard extra geïnvesteerd. Maar daar houdt het niet op. Omdat het onderwijs in Nederland al heel internationaal is in vergelijking met veel andere Europese landen, willen meer en meer politici juist van de grote toestroom buitenlandse studenten af. Ook worden er maatregelen voorgesteld tegen de “verengelsing” van het hoger onderwijs. Dit om de instroom van buitenlandse studenten juist omlaag te brengen.

Dit gaat tegen de plannen van de Europese Commissie in, gericht op het verbeteren van het onderwijslandschap in Europa, maar ze zouden ook de mobiliteit van studenten vergroten. Internationale studenten in Nederland op het moment niet echt de wind mee.

Hoe verder?

De Commissie nodigt lidstaten, onderwijsinstellingen en andere belanghebbenden uit om mee te denken aan hoe de plannen verder vormgegeven moeten worden. Zij zullen hier de komende maanden over praten.

Meer over deze zes fases in het Europese besluitvormingsproces lees je hier.