De migratietop van donderdag is volgens premier Rutte geworden wat hij gehoopt had. Er is een heleboel wantrouwen tussen lidstaten op het gebied van migratie weggenomen en er is concrete vooruitgang geboekt. Dat zei hij na afloop van de besprekingen met andere EU-leiders.

Deels op het initiatief van Nederland werd in Brussel de migratietop georganiseerd. Rutte sprak eerder al uit dat hij en zijn collega-EU-leiders tijdens de coronacrisis in slaap gesukkeld waren op het gebied van migratie. Migratiestromen zijn na de crisis weer toegenomen en Nederland heeft moeite met het huisvesten van deze vluchtelingen.

Voor Nederland waren er een aantal belangrijke punten. Zo moesten de Dublinakkoorden, de afspraken over in welk land vluchtelingen de asielprocedure moeten doorlopen, beter gehandhaafd worden. Landen op de ‘frontlinie’ waar vluchtelingen aankwamen, lieten ze vaak verder lopen dieper Europa in, terwijl landen die die vluchtelingen vervolgens moesten opnemen om de last voor die frontlinielanden te verlichten, dat niet deden.

Daarnaast wil Nederland een strengere bewaking van de buitengrenzen zien. Ook moeten visumregels gezamenlijk geregeld worden, zodat mensen niet via bijvoorbeeld Servië, dat soepelere visumregels hanteert, toch de rest van Europa in kunnen.

Wantrouwen weggenomen

Er heerste wantrouwen tussen de landen waar asielzoekers arriveerden en de noordelijke landen waarheen de asielzoekers doorstroomden. Ze gaven elkaar de schuld zich niet aan de Dublinakkoorden te houden en dat zorgde voor problemen. Volgens Rutte is dat wantrouwen donderdagavond weggenomen en heeft dat gezorgd voor een nieuw momentum in de gesprekken.

In de uitspraken van de lidstaten is volgens Rutte een balans terug te vinden die laat zien dat er zowel rekening gehouden wordt met landen op de ‘frontlinie’, zoals Italië of Griekenland, maar ook landen als Nederland of Duitsland, waar veel vluchtelingen uiteindelijk terechtkomen.

Grensbewaking

Ook zijn de EU-landen het eens geworden over de bewaking van de buitengrenzen. Er heerste onduidelijkheid over het feit of daar ook Europees geld voor uitgetrokken moest worden of dat alleen lidstaten die verantwoordelijkheid zouden dragen.

Die onduidelijk is de wereld uit geholpen. “Er zal Europees geld worden uitgetrokken voor bijvoorbeeld extra camera’s, patrouillewagens, wachttorens, bewaking vanuit de lucht en moderne bewakingstechnologieën”, zegt Von der Leyen. Of grenshekken ook op Europees geld kunnen rekenen is nog niet duidelijk.

“Eén top gaat het niet doen”

Er is wel meer tijd nodig, benadrukt Rutte. “Eén top gaat het niet doen.” Of de afspraken daadwerkelijk de migratiestroom tegen zullen gaan, wordt later pas duidelijk. De landen moeten de komende tijd met elkaar in gesprek gaan om de plannen die besproken zijn, concreet te maken.