Meer of minder geld naar Europa? Het is een vraag die rond verkiezingstijd vaker boven komt drijven. Ook in de laatste aflevering van de podcast ‘De Slag om Europa’ van Brusselse Nieuwe gaat het er over: André Elissen, voormalig Europarlementariër voor de PVV, vindt het niet erg als Nederland minder geld aan de EU gaat overmaken. Judith Sargentini, voormalig Europarlementariër voor GroenLinks, wil juist dat de Europese Commissie zelf geld kan verdienen.
Europees geld
De inkomstenkant van de Europese begroting wordt gevuld met geld uit de EU-landen. Afhankelijk van hoe goed de economie in een EU-land draait, draagt een land meer of minder geld af aan de Europese Unie. Dat geld wordt via de zogeheten cohesiefondsen ingezet op Europees niveau om de economische verschillen in Europa te verkleinen. “Die pot wordt eigenlijk herverdeeld over de lidstaten”, legt Elissen uit. “Vroeger ging veel naar Zuid-Europa, nu zal dat vooral Oost-Europa zijn, maar wij (Nederland) blijven een grote nettobetaler.”
En die discussie, over wie welk deel van de rekening betaalt, vindt Sargentini juist jammer. Doordat de EU zelf geen geld kan verdienen en dus afhankelijk is van afdrachten van EU-landen is er constant gekibbel. “Je hebt de hele tijd een soort van intern gevecht tussen landen”, zegt Sargentini. “Krijg ik wel genoeg terug voor wat ik erin stop?” De mogelijkheid voor de Commissie om zelf geld te verdienen door belasting, bijvoorbeeld, zou die discussie uit de wereld kunnen helpen, denkt Sargentini.
Geld voor spookkastelen
Hoe dan ook gaat het soms mis, ziet Elissen. Europese fondsen worden voor allerlei projecten in de EU gebruikt. Herscholing van werknemers bijvoorbeeld of de aanleg van een nieuwe brug. “Maar daar zit hele matige controle op”, zegt Elissen. Sargentini herkent het ook. “Een erg leuk treintje van niks naar nergens in het geboortedorp van Viktor Orbán”, grapt ze.
Volgens Elissen moeten nationale overheden en de EU veel kritischer zijn over het gebruik van dit soort fondsen. Hij wil een beter mechanisme waarmee projecten gecontroleerd worden en misbruik van Europees geld beboet kan worden.
