Laten we proberen bij de inhoud te beginnen. Er waren afgelopen week twee cruciale hoorzittingen. Die van de Italiaanse vicevoorzitter Raffaele Fitto en de Spaanse vicevoorzitter Teresa Ribera.

Vooraf was met spanning uitgekeken naar het gesprek tussen het Europees Parlement en de Italiaanse kandidaat. Maar Fitto deed het behendig. Geen grote toezeggingen, hij toonde begrip voor de zorgen bij regionale politici, die bang zijn dat de regio’s in de toekomst niks meer over Europese subsidies te zeggen hebben. Er ligt een plan om alles via de hoofdsteden te regelen, zodat er beter op de uitgaven kan worden toegezien en het ook efficiënter is. 

Als oud-Europarlementariër, die via de christendemocraten, Forza van Berlusconi naar de Broeders van Meloni is opgeschoven, kwam hij niet echt in de moeilijkheden. De man die binnen de beweging van Meloni heeft gezorgd (ook als minister voor Europese Zaken) voor een iets EU-vriendelijkere toon, kreeg echter geen meerderheid in het Parlement achter zich. 

Waarom niet?

Dat heeft te maken met die andere hoorzitting van de sociaaldemocratische Spaanse Teresa Ribera. Dat was meer een verhit debat, waarbij werd gejoeld, geschreeuwd, soms luid geklapt of gesist. Rumoerig in ieder geval. 

Ribera, die in Spanje minister van Ecologische Transitie is, werd verweten onvoldoende te hebben gedaan om de overstromingen (met alle gevolgen van dien) te hebben voorkomen. Er werd door politici en ook medewerkers geschreeuwd dat ze eigenlijk in de gevangenis zou moeten zitten in plaats van in de bankjes van het Europees Parlement. Strikt formeel is Carlos Mazon de gouverneur van de regio Valencia verantwoordelijk en die is lid van, inderdaad de PP, die in Europa lid is van de christendemocratische partij EVP. Ook Ribera kreeg geen meerderheid achter zich om door te gaan

Wat is de oplossing?

Je zou zeggen een uitruil. Ik keur jouw kandidaat goed dan keur jij mijn kandidaat goed. Een dergelijk gesprek heeft ook plaats gevonden tussen de fractievoorzitters onder leiding van voorzitter Ursula von der Leyen. Maar ze kwamen er niet uit. 

De sociaaldemocraten willen dat Fitto minder bevoegdheden krijgt. Hij is lid van de Conservatieve Europese partij ECR en daar willen de sociaaldemocraten niet mee samenwerken. Strikt formeel valt dat volgens hun onder het zogenoemde cordon sanitaire dat ze hebben afgesproken met de christendemocraten (en de liberalen en groenen), om geen steun te zoeken aan de rechterkant van het Europees Parlement.

De christendemocraten, op hun beurt, willen afwachten hoe het debat in het Spaanse parlement komende woensdag afloopt. Ribera is daarbij. En verder willen ze de garantie dat Ribera aftreedt op het moment dat de Spaanse justitie een onderzoek naar haar rol als minister start.

Voor de sociaaldemocraten is die laatste voorwaarde een steen op de maag. Ribera is voor hen belangrijk. Hoewel ze het bij de verkiezingen niet slecht deden is hun invloed in de Europese Raad (bij de regeringsleiders) fors afgenomen. En ook hun kandidaat om voorzitter te worden van de Europese Commissie, de Luxemburger Schmit, komt niet terug in de nieuwe Europese Commissie. “Dat doet pijn”, vertellen ingewijden. Ze verwijten Von der Leyen dat ze het niet heeft opgenomen voor Schmit. Als dan de nieuwe leider, de belangrijkste vrouw die vicevoorzitter moet worden, zo onder vuur wordt genomen, gaan de hakken in het zand, hoor je bij de partij. 

Nog meer?

Ja de goedkeuring van de Hongaarse Eurocommissaris Oliver Varhelyi is ook nog niet in kannen en kruiken. De sociaaldemocraten en liberalen hebben geen zin om voor hem te stemmen, omdat ze daarmee de Patriotten, waar zijn partij Fidesz net als de PVV bij aangesloten is, aan invloed helpen. Dus willen ze dat de christendemocratische EVP hem helpt door met rechts mee te stemmen. Welke oplossing trouwens ook gekozen wordt, in alle gevallen wordt het cordon sanitair doorbroken. En afwijzen betekent hoe dan ook vertraging, want dan moet de Hongaarse premier Orbán een nieuwe kandidaat voordragen.

Voorlopig is 27 november de deadline. Als er dan geen overeenstemming is lukt het niet meer om de nieuwe Europese Commissie op 1 december te laten beginnen. Dan wordt het 1 januari.