Michiel Hoogeveen (JA21) had nooit verwacht dat hij de zetel van Derk Jan Eppink zou overnemen. Nu zit hij alweer een jaar lang in het Europees Parlement. “Deze periode is voorbij gevlogen,” zegt Hoogeveen over zijn tijd als Europarlementariër.

Al bij de Europese verkiezingen van 2019 stond Hoogeveen op de lijst van Forum voor Democratie, maar FvD behaalde één zetel te weinig om hem in het Europees Parlement te loodsen. Daarop ging Hoogeveen voor FvD aan de slag als assistent van de nieuw verkozen Europarlementariër Derk Jan Eppink. In 2020 hief FvD hun Europese fractie op en maakte een doorstart met JA 21. In 2021, na de Tweede Kamerverkiezingen, vertrok Eppink naar Den Haag. Zo kwam een plek vrij voor een Europarlementariër en die was voor Hoogeveen.

Een verrassende wending, noemt Hoogeveen het achteraf. “Als nieuwe partij wisten we niet hoeveel zetels JA21 bij de Tweede Kamerverkiezingen zou krijgen en of Eppink in de Kamer zou komen. Maar toen het zover was, ging ik er helemaal voor. Ik vond het een grote eer.”

Goede leerschool

De beginnende Europarlementariër plukte de vruchten van twee jaar ervaring als assistent van Eppink. “Je moet als kersverse Europarlementariër je weg vinden. Letterlijk. Het gebouw is een doolhof, maar ook de procedures zijn niet meteen glashelder, vergaderingen zijn niet altijd gemakkelijk te volgen en de verschillende mogelijkheden die je hebt als Europarlementariër vormen een onontwarbaar kluwen. Het duurt wel even voor je je deze wereld eigen maakt.”

Maar zijn jaren als assistent waren, gaat Hoogeveen verder, een goede leerschool. “Ik wist al snel hoe de structuur van een speech eruit moest zien, welke etiquetten ik in acht moest nemen tijdens een vergadering en op welke manier ik een politiek statement moest maken.”

Oliemannetje

Al na een maand werd duidelijk dat Hoogeveen zijn weg wist te vinden. Een moment waarop de samenwerking tussen de Europese Unie en Zwitserland op losse schroeven stond. Zwitserland zette de onderhandelingen met de EU over een nieuw samenwerkingsakkoord stop. Een akkoord dat moest voorzien in een automatische aanpassing van Zwitserland aan Europese regels.

“Ik was precies een maand Europarlementariër en ik zei meteen: dit moet beter.” Hoogeveen riep de Europese Commissie naar het Europees Parlement om tekst en uitleg te geven in de internationale handelscommissie over de status van de onderhandelingen met Zwitserland. 

“Toen kwam een goed debat op gang over onze relatie met Zwitserland. Ook de Zwitserse ambassade nodigde me uit. Voor ik het goed en wel besefte, was ik een soort oliemannetje dat betrokken werd bij de onderhandelingen. Toen merkte ik: als Europarlementariër kan je het verschil maken en zaken op de agenda zetten.”

Portefeuille van de voorganger

Als je iemands zetel overneemt, krijg je ook zijn portefeuille. Eppinks portefeuille, nl. economische zaken, is Hoogeveen op het lijf geschreven. Hoogeveen studeerde bedrijfskunde en werkte als riskconsultant in het bedrijfsleven en bij een effectenbank. Zijn economische kennis komt nu van pas in de commissie Economische en Monetaire zaken, waar hij ondervoorzitter is.

Ook is Hoogeveen plaatsvervangend lid van de commissie Vrouwenrechten en Gendergelijkheid. Een boeiende commissie, aldus Hoogeveen. “Interessante materie, waar ik mij graag in wil verdiepen, ook omdat dit thema één van Von der Leyens focuspunten is.”

Hoogeveen ging met deze commissie al naar IJsland, wereldkampioen van de gelijke verloning tussen mannen en vrouwen. “Als Europarlementariër krijg ik de mogelijkheid inspiratie op te doen in andere landen. Dat maakt deze baan zo geweldig.”

Koorddansen

Maar zijn werk als Europarlementariër blijft ook “een beetje koorddansen.” “Soms ben je eerder ambassadeur dan politicus. Op politiek vlak heb je minder invloed dan een Tweede Kamerlid. We zijn als Europarlementariër toch afhankelijk van de plannen die de Europese Commissie voorstelt. Wij mogen daarna onze mening geven. Zo zijn we meer bezig met het bijschaven van wetten dan ze zelf te maken.”

Ook wil Hoogeveen niet meedoen met wat hij het “EU-groepsdenken” noemt. “In het Europees Parlement is de oplossing voor alle problemen: méér EU.” En dat is volgens Hoogeveen juist niét de oplossing. “Je ziet dat de EU zich onnodig bemoeit en te veel macht naar zich toetrekt. JA21 wil de macht van de EU beperkt houden en veel zaken op nationaal niveau regelen.”

Niet alleen maar ‘anti’ en ‘tegen’

Hoogeveen geeft toe dat JA21 eurokritischer is dan andere partijen. Maar hij wil ook tonen waar JA21 dan wél voor staat. “We zeggen echt niet overal ‘nee’ tegen. We willen een slagvaardige EU die de burgers iets de bieden heeft, maar ook niet méér doet dan nodig is.”

Dít wil hij zijn kiezers de komende tijd duidelijk maken. “Ik wil mensen laten weten hoe ik over de Europese Unie denk. Dat is niet enkel ‘anti’ en ‘tegen’. De EU moet draaien om een goede gemeenschappelijke markt en frictieloze handel. De EU moet de burgers economische kansen bieden. Dat zijn de mogelijkheden die we moeten benutten.”

Wie zijn de ‘nieuwe’ Europarlementariërs die na de verkiezingen van 2019 hun entree hebben gemaakt? Tijdens de kerstdagen introduceerden we al verschillende Europarlementariërs, lees hier wat Bart Groothuis (VVD), Lara Wolters (PvdA) en Samira Rafaela (D66) over hun werk vertelden. In deze rubriek zullen we nog andere Europarlementariërs aan het woord laten. Hoe bevalt het hen in Brussel?