Het moet afgelopen zijn met het ‘mandenken’ in de gezondheidszorg. Dat stelt stichting Care4everybody (C4EB) dat de medische verschillen tussen mannen en vrouwen onder de aandacht wil brengen. Een hartaanval wordt bij vrouwen minder vaak herkend dan bij mannen en symptomen bij vrouwen worden al snel afgedaan als stress of burn-outklachten, terwijl het soms gaat om een serieuzer probleem.

De stichting presenteerde woensdag een studie in het Europees Parlement. Onder leiding van Europarlementariër Sophie in ‘t Veld spraken dokters en ervaringsdeskundigen over problemen die ontstaan door ‘mandenken’ in de medische wereld en wat eraan gedaan kan worden. 

Enorme verschillen

“De man is hét grote voorbeeld in de lesboeken”, legt professor Fedde Scheele uit. Hij is zelf gynaecoloog en zet zich samen met stichting C4EB in om politici en dokters te overtuigen anders naar de problemen van vrouwen te kijken. “Als we denken aan het lichaam van de mens, denken we al gauw aan dat van een man.”

En dat terwijl er enorme verschillen zijn. Als voorbeeld geeft hij een hartaanval. “Bij een hartaanval denk je al gauw aan drukkende pijn op de borst en uitstraling van die pijn naar de armen en de kaken.” Toch zijn dit niet de enige symptomen bij een hartaanval. Die komen vooral bij mannen voor. “Vrouwen hebben andere symptomen”, zegt hij. Zij worden kortademig of misselijk. Dat beantwoordt niet aan het klassieke beeld bij gewone burgers én dokters. Het gevolg van een verkeerde diagnose is dat vrouwen vaak niet de juiste zorg krijgen.

Vrouwen herkennen zelf symptomen niet

Mirjam Kaijer heeft het zelf meegemaakt. Ze had tien jaar lang gezondheidsklachten. Spierpijn, botontkalking en ze was vaak moe. Ze klopte aan bij heel wat dokters. “Altijd hoorde ik: je zit in de overgang, je hebt een burn-out of je maakt je te druk”. Uiteindelijk bleek het te gaan om een goedaardige tumor in haar keel, die haar hormoonhuishouding compleet verstoorde. Ook zij zet zich sindsdien met het platform Voices for Women in om het beeld in de medische wereld te veranderen.

Ze maakt zich zorgen. “Vrouwen met een hartinfarct bellen soms de ambulance niet eens omdat ze de symptomen niet herkennen”, vertelt ze. En als een vrouw dan toch een ambulance belt omdat ze misselijk is, doet het ambulancepersoneel het af als iets normaals. En mocht ze dan toch meegenomen worden naar het ziekenhuis, dan wordt ook daar niet gedacht aan een mogelijke hartaanval. “Allemaal omdat het onderzoek vooral op mannen gebaseerd is.” 

Testen op mannen

C4EB wil dat er Europees geld vrijkomt voor onderzoek naar medische problemen van vrouwen en de effecten van medicijnen op vrouwen. “Medicijnen worden enkel op mannen getest”, legt Scheele uit. Het is makkelijker voor farmaceutische bedrijven.

Mannen hebben geen menstruatie en dus geen schommeling in de hormoonwisseling. De resultaten van de testen op mannen zijn dus makkelijker te lezen. “Daarom weten we soms niet hoe vrouwen op medicijnen reageren”, zegt hij. 

Economische voordelen

Er zijn nog weinig dokters die zich willen verdiepen in de medische verschillen tussen man en vrouw. Het kost C4EB heel wat moeite om het ‘mandenken’ uit de medische wereld te bannen. De boodschap komt nauwelijks aan.

Er is dus een economische stimulans nodig, zegt C4EB. De stichting beweert dat je miljarden zou kunnen besparen als de medische wereld meer rekening zou houden met de verschillen tussen man en vrouw. Heel wat ziektes bij vrouwen zouden dan wél herkend en goed behandeld worden, met als gevolg: minder verlies van werkuren.