In Duitsland heeft maar een kwart van de Oekraïense vluchtelingen een baan gevonden. De helft van de Oekraïense vluchtelingen in Nederland werkt, maar kunnen nog steeds gebruikmaken van de financiële tegemoetkomingen vanuit het rijk, oftewel van leefgeld. Volgens Caspar Veldkamp (NSC) mag het allemaal wat minder. ”Het kan niet zo zijn dat wanneer je een baan hebt, een dak boven je hoofd en gebruik kan maken van andere toeslagen dat je ook nog eens geen kosten zou hebben. Daar mag de Oekraïense vluchteling echt wel wat meer eigen verantwoordelijkheid dragen. Maar hoe zit dat in verhouding met de andere EU-lidstaten, wat doen zij wel of niet in tegenstelling tot Nederland?

In Denemarken krijgt een alleenstaande Oekraïense vluchteling tussen de 6.000 (804 euro) en 12.400 (1.663 euro) Deense kronen per maand. Het bedrag kan variëren naargelang de vluchteling voorzien wordt van zorg, onderdak en eten. Volgens het Danmarks Statistik, oftewel het CBS van Denemarken, is het aantal aanmeldingen voor leefgeld in het laatste kwartaal van vorig jaar gedaald omdat steeds meer Oekraïense vluchtelingen de Deense arbeidsmarkt opgaan.

In België krijgt een alleenstaande Oekraïense vluchteling zo’n 1.263 euro leefgeld per maand, een gezin krijgt 1.707 euro. Je mag bijna 300 euro daarboven verdienen, daarna wordt je loon van je leefgeld afgetrokken. Iets meer dan een derde van de Oekraïners in België heeft een baan gevonden.

Het leefgeld in Duitsland, beter bekend als “Bürgergeld“, waar Oekraïense vluchtelingen recht op hebben is sinds afgelopen maand met 12 procent gestegen. Waar een alleenstaande Oekraïner voorheen 502 euro per maand kreeg, wordt dat sinds het begin van dit jaar 563 euro. Daarnaast maakte de Duitse regering ook bekend dat de regering Zelensky inzage kan krijgen in wie gebruikmaakt van deze financiële tegemoetkomingen. Want er zijn vluchtelingen die zowel leefgeld uit Oekraïne als Duitsland ontvangen. Waarom tot nu toe alleen in Duitsland gecontroleerd wordt, heeft te maken met het feit dat Duitsland meer dan een miljoen Oekraïense vluchtelingen heeft opgenomen.

In Frankrijk krijgt een alleenstaande Oekraïense vluchteling, net zoals alle andere vluchtelingen in het land, 434 euro leefgeld per maand. Daarnaast kunnen Oekraïners ook een beschermingsregeling krijgen van zes maanden, die kan worden verlengd tot drie jaar. Dat houdt in dat Oekraïners in Frankrijk mogen werken.

In het Oekraïensgezinde Finland kan een alleenstaande Oekraïense vluchteling 348,50 euro per maand ontvangen. In het geval dat zij gebruikmaken van eetvoorzieningen wordt dit bedrag meer dan gehalveerd naar 102,15 euro per maand. In het land heerst wel een discussie over vluchtelingen die niet uit Oekraïne komen. Dat gaat dan voornamelijk om vluchtelingen vanuit het Midden-Oosten die door Wit-Rusland en Rusland bij de Finse grens zijn geplaatst.

De nieuwe Tsjechische Lex Ukrajina is er voor bedoeld om Oekraïners zo snel mogelijk aan het werk te zetten. Door deze wetswijziging kan een alleenstaande Oekraïense vluchteling op een lager bedrag per maand rekenen. Waar het eerst 5.000 Tsjechische kronen (197,16 euro) per maand was, is dat nu teruggebracht naar 4.860 Tsjechische kronen (191,92 euro). Daarnaast moeten de Oekraïners veel meer bewijs tonen van hun inkomen en spaarrekeningen. Mocht je na 150 dagen, na aankomst in Tsjechië, geen baan hebben gevonden, dan wordt het bedrag nog verder teruggebracht.

In Zweden staat de minister van Migratie, Maria Malmer Stenergard, behoorlijk onder druk. Vanuit links wordt ze verweten dat Zweden van alle Scandinavische landen het minst uitkeert. Een alleenstaande Oekraïense vluchtelingen ontvangt 2.194 Zweedse kronen (196 euro) per maand, dit bedrag is in 28 jaar niet veranderd. Zij ziet veel liever dat Oekraïense vluchtelingen worden opgenomen in het bevolkingsregister en een Zweeds BSN-nummer ontvangen zodat ze aan het werk kunnen komen. Dit proces gaat volgens velen te traag.

Ierland heeft in december het leefgeld drastisch naar beneden gebracht. In Ierland kreeg een alleenstaande Oekraïense vluchteling 880 euro per maand, maar in december is dat bedrag teruggebracht naar 155,20 euro per maand. Daarnaast komt er een limiet van 90 dagen om je huisvestiging op order te krijgen als Oekraïense vluchteling. Maar met een van de grootste huizencrisissen van Europa wordt het lastig om de huizenmarkt op te gaan.

Wat betekent dit?

Uit alle bovengenoemde situaties in de verschillende EU-lidstaten is te concluderen dat veel landen door het leefgeld terug te dringen hopen dat daardoor meer Oekraïners aan werk gaan. De vraag is of Nederland dit binnenkort ook zal uitvoeren om ervoor te zorgen dat er meer Oekraïense vluchtelingen aan het werk gaan en dat er minder verwacht wordt dat de Nederlandse overheid ze financieel helpt.