Servië heeft niet voldoende vooruitgang geboekt om de volgende stap te zetten tot EU-lidmaatschap, zegt minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp. Kabinet-Schoof zet daarmee de traditie van kabinet-Rutte voort. Ook toen was er veel kritiek op toetreding van het Balkanland. Vooral op het gebied van rechtsstatelijkheid en buitenland heeft Veldkamp twijfels over Servisch lidmaatschap.
EU-lidmaatschap
Servië wil al sinds 2009 lid worden van de EU. En lid worden kan een land niet zomaar. Er moet een soms decennialang proces afgelopen worden waarin kandidaat-lidstaten aan de EU laten zien dat ze goed genoeg zijn om deel van de EU te kunnen zijn. Zo moeten kandidaat-landen ervoor zorgen dat rechtszaken eerlijk verlopen, politici niet omgekocht worden en politie mensen eerlijk behandelt. Verder moet een kandidaat-land de capaciteit hebben zich aan EU-wetgeving te houden.
Dat proces verloopt in stappen en hoewel de Europese Commissie gelooft dat Servië klaar is om de volgende stap te zetten, is Nederland het daar dus niet mee eens. Geen probleem, zou je denken, ware het niet dat alle 27 EU-landen zo’n volgende stap moeten goedkeuren. Nederland kan dus in z’n eentje het toetredingsproces van Servië verstoren.
Mogelijke coalitie
Of Nederland het enige land is dat vandaag tegen het nemen van de volgende stap gaat stemmen, moet nog blijken. Veldkamp zei maandag andere landen “aan boord” te willen krijgen “zodat Nederland niet alleen staat.” Dat zou best kunnen lukken. Eind november vormde Nederland samen met Kroatië, Estland, Finland, Duitsland, Letland, Litouwen en Zweden een coalitie. Deze landen hielden een Hongaarse poging om de toetreding van Servië voort te zetten tegen.
De tegenzin van Servië om Rusland te sanctioneren was toen het obstakel voor het Balkanland. Het is een van de vele voorbeelden waar Servisch buitenlandbeleid niet overeenkomt met dat van de rest van de EU (Hongarije uitgezonderd), zoals Veldkamp aanstipte.
Buitenlandse Zaken
De Servische president Aleksandar Vučić onderhoudt goede banden met Russische president Poetin. En ook een groot deel van de Servische bevolking staat positief tegenover Rusland. Tijdens de Servische Bevrijdingsdag ging er nog een parade rond waarin vele Russische vlaggen gedragen werden. Het land werd ooit door de Sovjet-Unie bevrijd van nazi-Duitsland.
Verder is er de zogeheten Kosovo-kwestie. Servië ziet Kosovo als een autonome provincie, terwijl Kosovo onafhankelijk wil zijn. Bijna alle EU-landen erkennen Kosovo inmiddels. En ook kandidaat-landen in de Balkan passen zich daaraan aan. Alleen Servië lijkt niet toe te willen geven. Ook dat stuit Veldkamp tegen de borst. “Servië heeft een duidelijke verantwoordelijkheid”, stelt hij.