Column: EU weer weggespeeld van diplomatiek toneel

3 min. leestijd
Ein U-Boot taucht im Meer durch klares Wasser.

De champagnekurken zullen wel geknald hebben in Downingstreet, toen de deal tussen de Britten, de Amerikanen en de Australiërs rond was. In één klap was het duikbootcontract met de Fransen ter waarde van 31 miljard euro van tafel en vervangen door een overeenkomst, die zowel NAVO als de EU volledig buiten spel zet.

Mogelijk nog belangrijker dan de deal, is dat Boris Johnson de rol kan aannemen, die hij voor zichzelf en voor zijn land ambieert als grote en soevereine speler op het internationale toneel. Per slot was dat een van de belangrijkste redenen voor een Brexit.

Speciale relatie

Hij lijkt er vooral op uit te zijn de 27 achterblijvende EU-lidstaten te laten zien dat hij de juiste beslissing nam zijn land uit de EU te loodsen en dat hij nu de handen vrij heeft voor welke beslissing dan ook. Iedereen die twijfels had over Brexit is nu van repliek gediend, is zijn boodschap.

Daarbij verleent de manoeuvre ook weer nieuwe glans aan die “speciale relatie” die Londen en Washington met elkaar zeggen te hebben. Na de Brexit wil de Britse regering niets liever dan leunen op Amerika en op de voormalige koloniën van het Britse Gemenebest.

Mogelijk om de toen al toenemende crisis wat te sussen zei, Johnson vrijdagavond tijdens het diner met Mark Rutte, dat ook de EU zal profiteren van de grotere stabiliteit die het pakt van de drie in Azie zal brengen

Bom

Het besluit van de drie om de bestelling voor Franse duikboten te annuleren en er een exclusief Brits/Amerikaans project van te maken sloeg in als een bom. En in Brussel zelfs twee keer, in het hoofdkwartier van de NAVO en in dat van de EU.

Het voorlopige eindresultaat is waarschijnlijk dat de Fransen en de Britten elkaar nog minder gunnen. En in het voetspoor van de Fransen, de hele EU.

Trump

Ook werpt het zijn schaduw vooruit op de verhouding tussen de VS en Europese Unie. Hield Trump het alleen bij woorden, Biden voegt de daad bij Trumps woord en zet NAVO en EU buitenspel. En dat juist op een moment, dat met de toenemende militaire agressie van China in de Zuid-Chinese Zee een gezamenlijk optreden logischer zou zijn.

De EU blijkt ook nu weer een onbetekenende factor te zijn in de internationale diplomatiek. Europarlementariër Sophie in’t Veld van D66 zei het de afgelopen week nog: “Geopolitiek is de Europese Unie een kabouter.”
Ze begint steeds meer gelijk te krijgen, tot groot genoegen van Downingstreet.