Het was een uitgebreide discussie over Oekraïne tijdens de vergadering van de EU-ministers van Buitenlandse Zaken in Luxemburg. Minister Hoekstra gaf aan geen taboes te accepteren, maar of er een embargo komt op Russische brandstoffen, daar kon hij nog niet veel over zeggen. “Er zijn verschillen hierover, omdat sommige lidstaten zich in een andere positie bevinden, maar we willen allemaal het maximale doen.”
Het doel van Hoekstra is om de Europese familie bij elkaar te houden. Wel gaf de minister aan dat Nederland aanzet om meer te doen “Het speelveld verandert continu. We zijn nu bij het vijfde pakket aan sancties. Ik zeg, laten we verder gaan.”
Het gesprek tussen de ministers maandag ging over sancties, diplomatieke contacten, energie en ook het leveren van wapens. Dat laatste is volgens Hoekstra één van de belangrijkste dingen op dit moment om Oekraïne te steunen. “Daarmee zitten ze sterker aan de onderhandeltafel.” Hoekstra noemt het cruciaal dat landen doorgaan met steunen van wapens en meer sancties. “Dat zijn de twee dingen waarmee we Oekraïne nu wezenlijk kunnen helpen.”
Afbouwplan
Maar er gaan meer wegen naar Rome en Nederland kan al op de sancties vooruitlopen. Hoekstra moedigt dan ook het afbouwplan van minister Jetten aan dat ervoor moet zorgen dat Nederland minder afhankelijk wordt van Russische olie, gas en kolen. “Het is een andere weg dan sancties, maar het gaat er wel voor zorgen dat we op de lange termijn niet meer afhankelijk zijn van Rusland en de kas van Poetin spekken,” zegt Hoekstra en nodigt andere landen uit om hetzelfde te doen. “We hebben nu niet de luxe om op een paard te wedden.”
Stevig ontbijtgesprek
Dat Hoekstra vooruit wil lopen op de sancties was ook maandagochtend al te merken. De discussie over hoe Poetin ter verantwoording moet worden geroepen voor zijn misdaden wilde de minister al vroeg op gang laten komen, dus nodigde hij zijn Europese collega’s uit voor een ontbijt. De aanklager van het Internationaal Strafhof, Karim Kahn, schoof ook aan en de Oekraïense openbaar aanklager Iryna Venediktova was via een videoverbinding aanwezig.
Met croissants, sinaasappelsap en mandarijnen op tafel werd de vraag besproken over hoe je bewijs over oorlogsmisdaden door Russische troepen in Bucha en andere Oekraïense steden kan verkrijgen. De EU wil Oekraïense onderzoekers trainen en helpen bij het verzamelen van bewijs. Namens Nederland zegde Hoekstra €1 miljoen extra toe aan het Strafhof om het te ondersteunen bij opsporing en vervolging.
Anti-corruptiehof
Ook bracht Hoekstra de inzet van Nederland voor de oprichting van een anti-corruptiehof onder de aandacht. “Corruptie is de economische basis van het autocratische en repressieve systeem in Rusland en een van de oorzaken van het huidige conflict,” schreef Hoekstra op Twitter. Het opzetten van dit anti-corruptiehof is een project van de lange adem en alleen mogelijk met brede steun, maar Nederland neemt hierin het voortouw. “Succes is verre van verzekerd, maar we hebben de plicht om dit te doen,” zei Hoekstra. “Over Mladić werd ook gezegd dat hij daar nooit berecht zouden worden, maar het is gelukt.”
