Grenscontroles verdwijnen: vrij reizen naar Roemenië en Bulgarije wordt realiteit

3 min. leestijd
(Bron foto: iStock)

Wie vanaf volgend jaar met de auto naar de Zwarte Zee wil, hoeft niet meer in de rij te staan bij de Roemeense of Bulgaarse grens. Na jaren van politiek getouwtrek mogen beide landen eindelijk volwaardig lid worden van de Schengenzone. Het definitieve besluit viel tijdens een vergadering van EU-ministers in Brussel.

“Een dag van vreugde voor alle Bulgaren, Roemenen en onze hele Unie”, reageerde Commissievoorzitter Ursula von der Leyen op het nieuws. Niet zo gek: beide landen klopten al sinds 2011 op de deur van ‘Fort Europa’. Dertien jaar moesten ze wachten tot alle EU-landen overtuigd waren dat ze klaar waren voor grenzeloze toegang.

Nederland dwarsligger

Nederland was jarenlang een van de grootste dwarsliggers. Vooral over Bulgarije waren de zorgen groot: het land moest eerst maar eens bewijzen dat het corruptie en georganiseerde misdaad kon aanpakken. Pas na drie extra onderzoeksmissies van de Europese Commissie ging Den Haag eind vorig jaar overstag. Voor Roemenië was Nederland al eerder gezwicht.

De laatste hobbel werd vorige maand genomen toen Oostenrijk – lang de felste tegenstander – eindelijk overstag ging. Wel komt er nog een tijdelijke maatregel: de eerste zes maanden blijven er controles tussen Hongarije en Roemenië, en tussen Roemenië en Bulgarije. Deze overgangsperiode moet zorgen voor een soepele aanpassing van het nieuwe systeem.

In Nederland zorgt het besluit nog wel voor politieke spanning. Terwijl minister Faber (Asiel en Migratie, PVV) zich al in Brussel had voorgenomen haar handtekening te zetten, probeerde haar eigen partij in Den Haag nog snel een stokje voor de uitbreiding te steken met een motie. Tevergeefs: andere coalitiepartijen zoals VVD en NSC zien meer voordelen dan nadelen in de uitbreiding.

Voltooiing Europese integratie

Voor vakantiegangers en vrachtwagenchauffeurs is het simpel: vanaf 1 januari 2025 kunnen ze zonder oponthoud door beide landen rijden. De paspoortcontroles op vliegvelden zijn trouwens al sinds maart geschiedenis. Het betekent dat het gebied waar Europeanen vrij kunnen reizen groeit tot 31 landen – van Portugal tot aan de Zwarte Zee.

De toetreding tot Schengen markeert voor Bulgarije en Roemenië de voltooiing van hun Europese integratie, zeventien jaar na hun EU-lidmaatschap. Dat het zo lang moest duren had alles te maken met zorgen over grensbewaking en criminaliteit. Maar na jarenlange verbeteringen en stevige afspraken over de aanpak van illegale migratie, gingen alle EU-landen nu akkoord.