De Europese Commissie investeert 43 miljard euro in de chipindustrie, zo werd dinsdag bij de presentatie van de European Chips Act bekendgemaakt. Daarbij gaat het om 15 miljard euro aan nieuwe investeringen, de rest was al eerder gepresenteerd. Mede door de coronapandemie is er een chiptekort ontstaan en dat zorgt voor problemen in de industrie. Eurocommissaris Margrethe Vestager (Concurrentie) noemt het broodnodige actie met het oog op de toekomst: “De Europese vraag naar chips zal in het komende decennium verdubbelen.”
Dat komt vooral door de grote uitdagingen waar Europa voor staat, lichtte Vestager toe. “De digitale en een groene transitie zijn onmogelijk zonder grootschalig gebruik te maken van chips. We hebben ze hard nodig in de strijd tegen de opwarming van de aarde. De investeringen zullen de huidige tekorten niet oplossen, maar zijn noodzakelijk voor een toekomstbestendige aanpak.”
Chips zitten overal in. Of het nu een mobiele telefoon is, een wasmachine, een auto of een waterkoker, de maatschappij is er in hoge mate van afhankelijk. In combinatie met de hierboven door Vestager geschetste uitdagingen is er een grootschalige investering nodig. En dat vindt de industrie ook.
Miljardensteun
De investering van 43 miljard euro is een historisch hoog bedrag. Hiermee is de European Chip Act, naast een aantal landbouwmaatregelen, het meest omvangrijke subsidiepakket dat de Europese Commissie ooit aan een industrie heeft uitgedeeld. Behalve een financiële impuls worden ook de staatssteunregels voor chipfabrikanten versoepeld. Zo zijn er meer mogelijkheden om de industrie te ondersteunen. Nederland staat kritisch tegenover versoepelingen van deze aard.
De plannen waren een absolute prioriteit van de Europese Commissie. Er wordt al lange tijd nagedacht over passend beleid om de chipprodcutie in Europa te verhogen. Eurocommissaris Thierry Breton (Interne Markt) liet eind januari weten dat de plannen om de chipindustrie te stimuleren snel gepresenteerd zouden worden. Dat gebeurde dus dinsdag. Het belangrijkste doel, zo vertelde Breton destijds, is om de EU minder afhankelijk te maken van buiten-Europese productie.
Met dit actieplan hoopt voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen van Europa een leider op het gebied van chipproductie te maken. “De pandemie heeft problemen in de levering van chips blootgelegd. Met deze maatregelen moet dat in de toekomst voorkomen kunnen worden”, zei Von der Leyen. In 2030 moet het Europese marktaandeel in de wereldwijde chipproductie verdubbeld zijn tot 20 procent.
ASML
Het Nederlandse ASML uit Veldhoven, dat cruciale onderdelen fabriceert waarmee machines om chips mee te maken worden geproduceerd, is ook blij met de investeringen van de Europese Commissie. Een woordvoerder laat weten dat actie volgens ASML hard nodig is. Dat bevestigden ze vanmiddag in een position paper, gepubliceerd op de website van ASML. Dat position paper is overigens geen directe reactie op de plannen van de Europese Commissie, maar doet aanbevelingen voor de verdere uitwerking van de Chips Act.
In het document staat dat ASML een investering in de Europese chipproductie noodzakelijk acht. Alleen op die manier blijft Europa volgens hen een relevante speler in het mondiale speelveld. Zou de Europese Comissie hier niet in investeren, dan wordt de Europese chipproductie op termijn irrelevant, zo vreest ASML.
Dat heeft als gevolg, zoals de Europese Commissie zelf ook al uitlegde, dat toekomstige tekorten dreigen. ASML juicht de Europese plannen om in de industrie te gaan investeren dan ook toe. Een investering in de Europese chipproductie is volgens hen een investering in de toekomstige positie van Europa als speler op de wereldwijde industriemarkt.
Samenwerking
Datzelfde geldt voor CDA Europarlementariër Tom Berendsen. Hij noemt de Chips act “enorm ambitieus en een goed staaltje Europese industriepolitiek.” Volgens hem is overheidsingrijpen nodig, omdat er anders problematische tekorten ontstaan in de nabije toekomst. “Overheden produceren geen chips”, laat Berendsen weten, “maar de tekorten van de afgelopen maanden hebben laten zien dat de markt het ook niet alleen kan oplossen. Samenwerking is de kracht van de EU, dus moeten we de partijen in de keten bij elkaar brengen. Door te innoveren, investeren en produceren kunnen we onze positie verstevigen.”
Als het Europees Parlement heeft ingestemd met de Chips act, moet het plan door de lidstaten de komende tijd nog verder uitgewerkt worden.
