Om op korte termijn veel meer duurzame energie op te wekken, zet de Europese Commissie met een noodverordening een aantal milieuregels buiten werking. Daardoor moet het veel makkelijker worden om vergunning te verstrekken voor de bouw van windmolenparken, de aanleg van zonnepanelen en de installatie van warmtepompen. 

Het snel opwekken van veel meer groene stroom moet helpen om de vraag naar aardgas verder omlaag te brengen. Dat is belangrijk omdat de Europese politiek zich grote zorgen maakt of het volgend jaar opnieuw lukt om de gasreserves gevuld te krijgen. 

Voor de aanstaande winter is dat gelukt, maar daarvoor waren wel gasimporten uit Rusland nodig. Nu de North Stream-pijpleidingen buiten werking zijn, is de verwachting dat volgend jaar er praktisch geen Russisch gas naar Europa zal vloeien. Of er genoeg vloeibaar gas (LNG) uit andere delen van de wereld naar Europa kan komen om het tekort aan te vullen, is zeer onzeker. Daarom moet met spoed de vraag naar gas voor de opwekking van elektriciteit omlaag.

Groen licht voor groene stroom

De Europese noodverordening geldt voor één jaar en treedt in werking zodra de lidstaten groen licht geven. Om geen tijd te verliezen, wordt het Europees Parlement niets gevraagd.

Centrales voor de opwekking van hernieuwbare energie krijgen de status van ‘overheersend algemeen belang’. Dat betekent dat vergunningsprocedures voor de bouw van windmolenparken en het installeren van zonnepanelen op gebouwen, veel korter en simpeler worden.

Geen totaaloplossing voor stikstofprobleem

De noodmaatregel betekent niet dat er totaal geen rekening meer gehouden hoeft te worden met de richtlijnen voor de bescherming van natuurgebieden of dieren. Projectontwikkelaars zijn nog steeds verplicht milieuschade te voorkomen. Mochten er echter negatieve gevolgen zijn voor dieren of planten, dan gelden die nu als een ongelukkige bijkomstigheid en niet als reden om een vergunning te weigeren.

Een teleurstelling voor het Nederlandse kabinet zal zijn dat de Europese noodverordening geen oplossing biedt voor het stikstofprobleem. Het buiten werking stellen van de milieuregels geldt alleen voor het ontwikkelen van duurzame energieopwekking, niet voor andere projecten die te maken hebben met de klimaattransitie.