De Digital Services Act (DSA) gaat onder andere over het verwijderen van desinformatie en illegale berichten en verplicht bedrijven transparant te zijn over de werking van hun algoritmen. Ook besloten in de DSA: een verbod op gepersonaliseerde advertenties op basis van gezondheid, politieke voorkeur of seksuele geaardheid. En voor minderjarigen geldt: helemaal geen gepersonaliseerde advertenties meer.
Grote en kleine techplatforms voerden de afgelopen jaren hun eigen beleid om illegale content tegen te gaan, nu komt daar vanuit de Europese Unie een verplichting voor. Bedrijven die zich daar niet aan houden, kunnen een boete krijgen tot zes procent van hun jaaromzet. Dat kan bij de grote spelers oplopen tot miljarden euro’s. De platforms worden zelf verantwoordelijk om de regels uit te voeren, lidstaten gaan uiteindelijk zelf over de definitie van ‘illegale content’, dat verschilt per land.
Naast de Digital Services Act klonk in Brussel nog geen maand geleden ook een akkoord voor een andere techwet: de Digital Markets Act. Europarlementariër Paul Tang (PvdA) over die wet: “We hebben voor elkaar gekregen dat chatapps voortaan interoperabel moeten zijn, zodat je vanaf Signal naar WhatsApp berichtjes kan sturen en vice-versa. Daarnaast pakken we de datamacht aan door te eisen dat poortwachters data niet meer mogen combineren.”
Enthousiasme en kritiek
Europarlementariër Paul Tang (PvdA) en Kim van Sparrentak (GroenLinks) zijn enthousiast over de wet. Eurocommissaris Vestager wordt door Tang gefeliciteerd, Sparrentak is erover te spreken dat platforms zelf moeten gaan betalen voor toezicht op de regels. Minder tevreden is Rob Roos (JA21), hij vreest de gevolgen voor het publieke debat. ‘Uitspraken die offline onder de vrijheid van meningsuiting vallen, zouden ook door Big Tech niet gecensureerd mogen worden’, verkondigt Roos op Twitter. Dat is in principe ook het idee van de wet, maar Roos vreest dat platforms berichten te ijverig gaan verwijderen.
Bits of Freedom, een Nederlandse organisatie die opkomt voor internetvrijheid en digitale burgerrechten, is enthousiast en kritisch. Positief volgens de organisatie: de nieuwe regels gaan goed werken als bescherming tegen manipulatie door internetplatforms. Maar, vindt de organisatie net als Rob Roos, de gevolgen voor het ‘vrije en publieke debat’ moeten wel in de gaten gehouden worden.
De Europese Commissie presenteerde het voorstel voor de nieuwste techwet in december 2020, het Parlement en de lidstaten hebben het nu hun goedkeuring gegeven. De regels worden naar verwachting in 2024 van kracht.
