“We moeten niet opnieuw dezelfde fout maken”, zegt Europarlementariër Agnes Jongerius (PvdA). Ze heeft het over de nieuwe begrotingsregels waar Brussel op dit moment over onderhandelt. Volgens de nieuwe regels moeten veertien EU-landen mogelijk gaan bezuinigen. En volgens Jongerius pakt dat slecht uit voor werknemers en armen.
Met dezelfde boodschap gingen dinsdag duizenden mensen de straat op in Brussel. In een demonstratie georganiseerd door koepelorganisatie voor vakbonden, de European Trade Union Confederation (ETUC), riepen ze EU-ministers van Financiën op werknemers niet uit het oog te verliezen.
Begrotingsregels
De nieuwe regels zijn nodig omdat uitzonderingen op de huidige begrotingsregels eind 2023 verlopen. EU-lidstaten moeten normaal gesproken op de portemonnee letten. Ze mogen meer geld uitgeven dan ze hebben, maar wel maar in een bepaalde mate. Door de coronacrisis werden die regels tijdelijk in de koelkast gezet.
Landen kampten met hoge kosten. Verschillende sectoren zoals de horeca hadden hulp nodig. Er mocht dus meer uitgegeven worden dan normaal. Nu de uitzondering verloopt, wordt er dus onderhandeld over nieuwe regels.
‘Bezuinigingen werken niet’
Jongerius en de vakbonden zijn bang dat met het wegvallen van de uitzondering en de onderhandelingen over nieuwe regels opnieuw bezuinigd moet worden. Jongerius maakt een vergelijking met de kredietcrisis. De Amerikaanse huizenmarkt ging kopje-onder en ook EU-landen kregen het financieel moeilijk.
Ze besloten te bezuinigen en vooral Griekenland en Ierland kregen een tik op de vingers. “Er werd gezegd dat het minimumloon er te hoog was en dat te veel mensen een uitkering kregen”, legt ze uit. Het betekende dat werknemers en de armeren erop achteruitgingen. Een grote fout, vindt Jongerius.
‘Portugal is het bewijs’
Ze neemt Portugal als voorbeeld. Het land werd ook door de EU aangesproken op financieel wanbeleid. Maar in plaats van zich te schikken naar de eisen van de EU besloot het land juist te gaan investeren in de welvaart en de koopkracht van mensen. “Je ziet dat Portugal veel beter uit de crisis kwam dan Griekenland en Ierland”, zegt ze.
Het is voor haar het bewijs dat bezuinigen niet altijd nodig is. Daarnaast heeft de aanpak van de crisis in Griekenland en Ierland laten zien dat vooral mensen die het moeilijk hebben, het hardst geraakt worden.
Boodschap vakbonden
Ze hoopt dat de ministers de boodschap van de vakbonden horen. “Kies de Portugal-route”, zegt ze. “Investeer in koopkracht, bescherm de welvaart.” Geld uitgeven aan sociale diensten is belangrijker dan het terugdringen van begrotingstekorten, zegt ze.
Ook de vakbonden zijn het daarmee eens. Ze zien een beoogde maatregel om landen die met tekorten kampen te dwingen het tekort 0,5 procent per jaar terug te dringen als een arbitraire maatregel die de zwakkere buiten spel zet. Daarnaast willen ze dat de uitzonderingsregels met een jaar verlengd worden.
Op de agenda
Niet alleen ministers van Financiën hebben iets te zeggen over de nieuwe begrotingsregels. Ook het Europees Parlement moet een positie innemen. In januari komen de regels op de agenda te staan van de plenaire vergadering in Straatsburg. Europarlementariër Jongerius is erbij.
Meer over de zes fases in het Europese besluitvormingsproces lees je hier.
