“De Russische invasie van Oekraïne heeft het noodzakelijk gemaakt om de financiering van onze Europese defensie op te schroeven”, aldus Josep Borrell. De Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlands beleid en veiligheid wil er geen gras over laten groeien. In zijn laatste opiniestuk stelt hij: “Het is nu of nooit”. Het is niet alleen belangrijk meer te spenderen aan defensie. Het moet ook gezamenlijk gebeuren, met een sterke coördinatie van de uitgaven om zo te voorkomen dat er geld verloren gaat, bijvoorbeeld bij de aankoop en de productie van Europees wapentuig.
Focusgebieden
De tekortkomingen in de Europese defensie werden naar aanleiding van de Europese Raad op 24 en 25 maart onder de loep genomen door het Europese Defensieagentschap. Uit die analyse bleek dat “de financiering voor de gezamenlijke ontwikkeling en aanschaf van defensiecapaciteiten” beter moet. Zo zouden er nog te vaak investeringstekorten zijn.
De oplossing? Focusgebieden. Tijdens de bijeenkomst van het Europese Defensieagentschap op 17 mei werd het idee geopperd om de gezamenlijke militaire inspanningen onder te verdelen in 6 focusgebieden waarop de lidstaten zich moeten richten. Het gaat om tanks, infanteristen, patrouilleschepen, onbemande verkenningsvliegtuigen, oorlogvoering in de ruimte en tot slot de mobiliteit van deze militaire middelen. Nederland heeft aangegeven bereid te zijn om als ‘begeleider’ dit project mee uit te werken, bijvoorbeeld door de 6 focusgebieden beter vorm te geven en af te bakenen.
Voorjaarsnota
Ondertussen blijkt uit de voorjaarsnota dat Nederland het defensiebudget met zo’n 5 miljard euro gaat verhogen, een stijging van 40% ten opzichte van 2022. De uitgave voor defensie zal daardoor in 2024 en 2025 2% van het bruto binnenlands product in Nederland omvatten. Als andere landen ook hun defensiebudget uitbreiden, zou dat volgens minister voor Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra een uitgelezen kans zijn voor meer gezamenlijke aanschaf van defensiecapaciteiten.
