Europa wil meer alternatieven voor dierproeven

3 min. leestijd
Laboratory Mouse with Test Tubes

Er moet een duidelijk plan komen voor de overgang naar wetenschap zonder dierproeven. Morgen zal er in het Europees Parlement gestemd worden over zo’n resolutie, die het gebruik van dierproeven in wetenschappelijk onderzoek en het onderwijs wil verminderen. Het doel is om de Commissie aan het werk te zetten. Als de resolutie van morgen erdoor komt, kan dat het startschot betekenen voor nieuwe regels over dierproeven.

Wat voor betekenis heeft zo’n resolutie?

Een resolutie geeft het standpunt van het EP weer over een bepaald onderwerp, het is dus geen wet of richtlijn maar een aanbeveling. Met zo’n resolutie geeft het Parlement haar mening in de hoop dat er door de Europese Commissie, of door bepaalde lidstaten, actie wordt ondernomen. De Commissie kan vervolgens een wetsvoorstel doen.

Maar er zijn ook andere manieren om een onderwerp onder de aandacht te brengen.
Bijvoorbeeld met een Europees Burgerinitiatief: als een standpunt door minstens 1 miljoen Europeanen, afkomstig uit 7 of meer EU-landen wordt gesteund, dan is de Commissie verplicht daarnaar te kijken.
Een goed voorbeeld is het burgerinitiatief tegen dierenkooien in de veeteeltsector. Ruim 1,5 miljoen Europeanen steunden dit initiatief, waardoor het op de agenda kwam van de Commissie. Die mikt nu op een geleidelijk verbod vanaf 2027.

Computer of konijntje?

Er loopt op dit moment ook een burgerinitiatief tegen dierproeven, opgezet door Diervriendelijk Nederland en 6 burgers uit 6 verschillende lidstaten. Dat gebeurde nadat het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) aankondigde te gaan strijden tegen het gebruik van dieren bij het testen van cosmetica-ingrediënten.

Volgens de voorzitter van Diervriendelijk Nederland, Adrie van Steijn, zijn er genoeg alternatieven voor dierproeven: “Dierproeven zijn zeker niet de gouden standaard. Er zijn de laatste jaren nieuwe methodes ontwikkeld, die de inzet van dieren volledig kan vervangen”. Het gaat dan vooral om het testen van weefsel- en celkweken van mensen en het gebruik van computerprogramma’s. Van Steijn stelt dat deze manier van onderzoek “ook nog eens een veel betere indicatie geeft van de werking van medicijnen en stoffen op mensen”. 

Europarlementariër Anja Hazekamp (PvvD) ziet dat net zo: “ik heb moeite met het woord alternatieven, het is alsof we dieren nodig hebben, maar dat is niet zo.” Daarom moet de EU volgens Hazekamp, die als rapporteur sleutelt aan de resolutie, meer geld investeren in testmethodes zonder dieren. Waar begint dat dan? “Met een duidelijk actieplan van de Commissie!”, aldus een vastberaden Hazekamp.

De uitslag van de stemming over de resolutie van het Parlement zal donderdag om 9 uur bekendgemaakt worden.

Dierproeven in Nederland
In Nederland werden vorig jaar bijna een miljoen dierproeven uitgevoerd. Volgens onderzoekers en de overheid zijn ze vaak nog nodig om de kwaliteit en veiligheid van voedingsmiddelen en medicijnen te testen. Er wordt dan wel gekeken naar het dierenwelzijn, maar ook de risico’s voor mensen minimaal houden. Dierproeven zijn wereldwijd bijvoorbeeld gebruikt voor het testen van kandidaat-vaccins tegen het Corona-virus.