Volgens de nieuwswebsite Euractiv zal de EU gedurende 2024 zo’n 87 miljoen euro overmaken aan Egypte. Daarmee moet Caïro de Europese buitengrens beter bewaken en migranten in eigen land opvangen. Denk aan extra financiering voor de Egyptische kustwacht. Ook moet het geld zorgen voor meer reddingsoperaties op zee, als migrantenboten in de problemen komen.
Mogelijk volgt er nog een akkoord op een EU-Egypte-top om dat bedrag te verhogen naar 110 miljoen. Die top vindt plaats op 23 januari. De EU heeft al sinds 2022 een samenwerkingsovereenkomst met Egypte over migratie.
Cruciale rol voor Egypte
Op dit moment herbergt het land zo’n 9 miljoen vluchtelingen. Veel migranten bereiken via Egypte Libië, vanwaar de oversteek naar Italië relatief kort is.
In oktober schreef de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, een brief aan de Europese leiders over het belang van zo’n deal. “Het moet onze prioriteit zijn om een strategisch en wederzijds voordelig partnerschap met Egypte tot stand te brengen,” viel daarin te lezen. “Egypte speelt een doorslaggevende rol voor de veiligheid en stabiliteit in het Midden-Oosten.”
Tunesiëdeal 2.0?
Het akkoord doet denken aan de controversiële migratiedeal die de EU deze zomer met Tunesië sloot. Demissionair premier Rutte zette daar persoonlijk zijn schouders onder met zijn collega’s van ‘Team Europe’: Commissievoorzitter von der Leyen en de Italiaanse premier Giorgia Meloni. Rutte noemde die deal destijds “een ware mijlpaal en essentieel om meer grip te krijgen op de strijd tegen irreguliere migratie”. Ook was het uitdrukkelijk de bedoeling dat de Tunesiëdeal de blauwdruk moest vormen voor latere migratieakkoorden.
De deal kon echter op veel kritiek rekenen van het Europees Parlement en de lidstaten. Zo zou het drietal met hun ‘Team Europe’ het traditionele besluitvormingsproces van de EU buiten spel hebben gezet, waardoor de deal werd onttrokken aan democratische controle.
Ook bleek Tunesië geen betrouwbare partner en is het aantal migranten dat via dat land de EU bereikt sinds de deal alleen maar toegenomen. En dan vonden er nog tal van mensenrechtenschendingen plaats door de Tunesische autoriteiten, waarbij migranten bijvoorbeeld in de woestijn werden gedumpt.
Kamerleden van D66, GroenLinks, CU en PvdA uitten eerder ook al kritiek op de Tunesiëdeal.
Hoe is het met de rechtsstaat & mensenrechten in landen van de Europese Unie en daarbuiten en wat zegt het Europese Hof? Met onze tweewekelijkse nieuwsbrief Democratie & Rechtsorde blijf je op de hoogte.