Om haar controlerende taak te versterken gaat de Tweede Kamer een EU-monitor instellen. Dinsdag nam de Tweede Kamer de motie hierover aan van Koekkoek (Volt) met 145 van de 150 stemmen (alleen FVD stemde tegen). Dit naar aanleiding van een debat waarin Kamerleden de informatievoorziening van het kabinet over EU-beleid bekritiseerden.
Transparantie
Brusselse Nieuwe schreef eerder al over het ongemak in de Tweede Kamer over ongrijpbare Nederlandse lobby in Brussel. Lobbyisten van bedrijven en NGO’s weten zich beter een weg te vinden in de voorfase van een wetsvoorstel dan Kamerleden. De Tweede Kamer haakt soms pas aan als een conceptvoorstel al bijna af is. De EU-monitor moet daar verandering in brengen. Kamerleden willen beter geïnformeerd worden en eerder invloed uitoefenen op de totstandkoming van EU-beleid, waarin het Europees Parlement een belangrijke rol speelt.
In de Tweede Kamer werden ook zorgen geuit over de nieuwe EU-monitor. Wetsvoorstellen worden in Brusselse raadswerkgroepen besproken op technisch niveau achter gesloten deuren. Als je als Nederland je positie in Europese onderhandelingen dan publiek maakt met de EU-monitor, dan bestaat de zorg dat andere landen ermee aan de haal zouden gaan. Volgens Koekkoek valt dat wel mee. ”In raadswerkgroepen zullen landen toch niet het achterste van hun tong laten zien. Het delen van de inbreng zal daarom geen onoverkomelijke effecten hebben voor de onderhandelingspositie van Nederland.”
Duitse degelijkheid
Wat houdt de EU-monitor concreet in? Koekkoek schreef in de motie dat ”in andere landen, zoals Duitsland, een digitale database beschikbaar is waarin EU-documenten, inclusief nationale inzet, te raadplegen zijn voor ambtenaren, bewindslieden, leden en parlementaire staf”.
Volgens Koekkoek wordt de EU-monitor voor de Tweede Kamer een database naar Duits model, maar dan een stuk moderner: ”We willen niet dat Kamer-medewerkers handmatig documenten moeten gaan sorteren. De EU-monitor moet op basis van een algoritme werken. De Kamer neemt dan een soort abonnement op deze digitale EU-informatievoorziening.”
Inzicht in EU-besluitvorming
Wordt het als burger nu makkelijker om het ontstaan van EU-beleid te volgen? Volgens Roelien Kamminga, VVD-Kamerlid en opsteller van het onderzoeksrapport over EU-informatievoorziening aan Kamerleden, zou de EU-monitor ”het voor ons allemaal inzichtelijker moeten maken, uiteindelijk ook voor de burger”.
Wat Volt betreft wordt de EU-monitor eerst getest door Kamerleden en moet de EU-monitor in de toekomst ook voor journalisten en burgers toegankeljk zijn. Koekkoek: ”Je moet in één oogopslag kunnen zien hoe een wetsvoorstel tot stand komt en hoe het gelinkt is aan andere voorstellen. Dan gaat het ook meer leven voor Nederlanders.”
