Maandagavond is het zover. Hoekstra verschijnt vandaag voor het Europees Parlement in Straatsburg voor zijn hoorzitting. Het is een kans voor het Europees Parlement om uit te vinden waar Hoekstra nu precies staat en wat zijn ambities zijn. Nu Frans Timmermans vertrokken is als Eurocommissaris en in Nederland mee gaat doen aan de verkiezingen als lijsttrekker voor de GroenLinks/PvdA-lijst, is Hoekstra vooruitgeschoven als zijn opvolger.
Een tegenvaller voor de Europese sociaaldemocratische fractie (S&D). Ze verliezen namelijk een belangrijke bondgenoot in de Europese Commissie. Die bondgenoot wordt vervangen door een christendemocraat. En dat terwijl de christendemocraten zich steeds harder gingen verzetten tegen klimaatmaatregelen van de Europese Commissie.
Alles van waarde is weerloos
Hoekstra heeft het tipje van de sluier al kunnen oplichten. Voorafgaand aan het verhoor kreeg hij een zevental schriftelijke vragen. In een document van elf pagina’s legt hij het een en ander uit.
Dichter Lucebert speelt een hoofdrol in de schriftelijke beantwoording van de vragen gesteld door het Europees Parlement aan beoogd Eurocommissaris Hoekstra. ‘Alles van waarde is weerloos’, zo citeert hij de dichter als het gaat over de oorlog van Rusland tegen Oekraïne. Hoekstra begint zijn beantwoording met een huiselijk tafereel. De keukentafel, vroeger in de jaren zeventig, met de oorlog nog vers in het geheugen, grootouders die over vrede, veiligheid en stabiliteit preken en vooral over samenwerking in Europa.
Paaien
Vanuit de oorlog gaat hij naadloos door naar het klimaat, want ook het klimaat is weerloos. Als volwassenen en ouders moeten wij ervoor zorgen dat het leven van onze kinderen nog steeds beter zal zijn dan het onze. Wij moeten zorgen voor solidariteit tussen de generaties. En we moeten een stap verder gaan, zelfs als dat moeilijke keuzes met zich meebrengt.
Hoekstra kan niet heen om zijn rol als minister van Financiën. Hij begint met het werk dat hij voor het klimaat heeft gedaan. Ook paait hij Italië door te zeggen dat hij veel heeft geleerd van de Guardia di Finanza, een militaire politiedienst die verantwoordelijk is voor de opsporing van fiscale delicten en economische fraude. “Ik kwam tot waardevolle inzichten over hoe het witwassen van geld effectief bestreden kan worden. Dit belichaamt voor mij de Europese geest van samenwerking. We helpen elkaar, leren van elkaar en komen er samen sterker uit.” De Zuid-Europese landen en dus ook de Italianen zijn niet al te blij met Hoekstra. Hij blokkeerde tijdens de coronapandemie namelijk steunmaatregelen.
De voetsporen
Continuïteit en in de voetsporen van Frans Timmermans treden, dat is wat Hoekstra wil, zo schrijft hij het Europees Parlement. Hij heeft ook eigen ambities. En hij is er diep van overtuigd dat het tijd is voor ambitieuze politiek. De komende jaren moeten nog grote inspanningen worden geleverd. Ambitie moet Europa ook hebben bij de komende VN-klimaattop in Dubai (COP28), laat Hoekstra weten.
En hij zal het onlangs aangenomen systeem van koolstofheffingen overal in de wereld niet alleen aanprijzen, maar hij zal het ook proberen in te voeren. Juist over die heffing is de laatste tijd veel te doen. Onder meer India is van plan om met tegenheffingen te komen.
Hoekstra belooft ook om niet zomaar maatregelen in te voeren. Hij wil eerst grondig onderzoek, een impactanalyse. Maar de studies naar gevolgen van milieumaatregelen zullen geen vrije keuzes worden. Geen menu waar je uit kan kiezen. De Europese Commissie laat weten wat de beste maatregelen zijn en legt daar voortaan alleen rapporten bij, waarin hun standpunt wordt onderbouwd.
Koorddansen
Het gaat niet makkelijk worden. Hoekstra moet een middenweg vinden. Aan de ene kant willen de de Europese Groenen (met GroenLinks) en de Europese sociaaldemocraten S&D (met de PvdA) ambitieuze klimaatplannen zien. Aan de andere kant wil Hoekstra de Europese conservatieve fractie ECR (met JA21 en SGP) en de christendemocratische EVP (met het CDA) niet tegen de schenen schoppen door té ambitieus te zijn. Zo wil Bert-Jan Ruissen (SGP) dat Hoekstra een “realistischer klimaatbeleid” voert dan Frans Timmermans. Een beleid dat rekening houdt met de economische gevolgen van klimaatmaatregelen dus.
De Linksen, waar de Partij voor de Dieren bij zit, zien in ieder geval niks in de benoeming van Hoekstra. Op TikTok voeren ze campagne. De fractie benadrukt Hoekstra’s verleden bij oliemaatschappij Shell en de financiële steun die hij gaf aan luchtvaartmaatschappij KLM, toen hij minister van Financiën was.
En dan is er ook nog een petitie van lobbywaakhond Corporate Europe Observatory. Ze vragen zich af of het wel zo’n goed idee is om een olieman aan het roer van klimaatbeleid te hebben. Ze zijn een petitie gestart en hebben inmiddels 100.000 handtekeningen verzameld.
Maandagavond om half zeven is de hoorzitting van Hoekstra in Straatsburg.