Commissie streeft naar transparantie, maar kan én wil niet op zoek naar eigen sms’jes

De Europese Commissie heeft aan de Europese Ombudsman laten weten dat het niet op zoek zal gaan naar de verloren sms’jes van voorzitter Ursula von der Leyen. De Europese instelling bepleit dat dit ook niet moet, want de berichtjes zouden niet onder de Europese Wet openbaarheid van bestuur vallen.

2 min. leestijd
(Bron foto: Europese Commissie)

Frustratie alom bij de Ierse Emily O’Reilly. Want de Europese Ombudsman, die wanbeheer en misstanden bij de Europese instellingen moet onderzoeken, vangt bot bij de Europese Commissie. Die instelling geeft aan niet op zoek te gaan naar het dubieuze chatverkeer tussen commissievoorzitter Ursula von der Leyen en de algemeen directeur van Pfizer. Van die berichten wordt vermoed dat ze informatie bevatten over geheime afspraken over de levering van coronavaccins. Pijnlijk, want transparante beleidsvorming is volgens de Europese Commissie juist een van de steunpilaren van de Europese Unie.

Niet voor de archiefdozen

De Europese Commissie heeft, in een reactie op de Europese Ombudsman, aangegeven niet op zoek te gaan naar de sms’jes, noch verplicht te zijn om dit te doen. De chatberichten zijn volgens de Commissie vluchtig van aard en bevatten ook geen inhoudelijke informatie waardoor ze niet als documenten worden beschouwd. Kortom: ze hoeven niet opgeslagen en/of publiekelijk gedeeld te worden, zegt de Commissie.

Onbegrijpelijk, vindt Europarlementariër Sophie in ’t Veld (D66), die al langer bij de Commissie aandringt verantwoording af te leggen over de kwestie. Die reactie vanuit de Commissie werd eerder, in april, uitgesteld. De Europese Ombudsman concludeerde toen dat de berichten wel degelijk onder de Europese Wet openbaarheid van bestuur vallen en dus boven water moeten komen. Het is nu wachten op het definitieve onderzoeksrapport van de ombudsman met daarin een volledige analyse van de kwestie. Naar alle waarschijnlijkheid zal dat een van de komende weken worden vrijgegeven.

Nederlandse Nokia 301

Ook in Nederland liggen chatberichten aan de politieke top gevoelig. Zo werden in een onlangs gepubliceerde Kamerbrief de resultaten vrijgegeven van een onderzoek naar de sms’jes van premier Mark Rutte. Het gaat daarbij om een analyse, op verzoek van de Tweede Kamer, van de hoeveelheid gearchiveerde berichten en dus niet de inhoud daarvan. Meer dan een maand geleden had premier Rutte beloofd om met deze informatie naar buiten te komen, maar dat heeft uiteindelijk langer geduurd. En de uitslag? 7433 berichten, waarvan 1257 naar het buitenland, werden tussen 1 november 2021 en 1 juni 2022 via het toestel van de premier verzonden.