De Zweden zitten in de Europese Unie de komende maanden de ministerraden voor. Dat trekt in kranten en tijdschriften de nodige aandacht voor het land, met een kersverse regering onder leiding van Premier Kristersson, gedoogd door de radicaal-rechtse Zweden Democraten.

In de vele artikelen over het Zweedse EU-voorzitterschap werd het ‘parlementaire voorzitterschap’ niet genoemd. Maar ook het Zweedse parlement, de ‘Sverige Riksdag’ staat de komende zes maanden aan de lat, als hoofd van de groep van 27 nationale parlementen. Acht meerdaagse vergaderingen zijn er in Stockholm, van nationale parlementen en het Europees Parlement. Daar zit een flinke organisatie achter.

Binnenhof

Uw columnist (oud-griffier) herinnert zich nog levendig de jarenlange voorbereiding in de Eerste en Tweede Kamer, richting 2016 toen wij aan de beurt kwamen voor het parlementaire EU-voorzitterschap. Dat bleek een verrassend groot project, waarvoor de kleine organisatie van een parlement weinig capaciteit en expertise in huis had. Zo bleek enige tijd tevoren dat er voor de ontvangst van de Europese Commissie in de Ridderzaal geen draaiboek bestond. Diplomatieke voetangels en klemmen moesten ad hoc worden opgelost. Ook de parlementaire ICT afdeling werd door het geplande voorzitterschap verrast. Een vooruitziend Tweede Kamerlid had gelukkig al in 2014 het webadres www.parleu2016.nl geclaimd, dat hij voor een symbolische euro overdroeg aan de parlementaire projectorganisatie.

Ondanks dat het Binnenhof van heel Nederland de vierkante kilometer was met de meeste journalisten, trokken de hoofdbrekens van dit ingewikkelde project gelukkig geen media-vuur. Voor de internationale vergaderingen in de Ridderzaal werden in de plenaire zaal de ‘stemmingen’ niet uitgesteld, zodat de Nederlandse deelnemers zich bij hun Europese collega’s moesten excuseren.

Kamer naar Zweden

De Zweedse collega’s hebben nu ook zo’n webadres (www.parleu2023.sverige.se) en nodigen de komende maanden onze Kamerleden uit. Voorzitter Andreas Norlén, de collega van Vera Bergkamp, heet ze in een videoboodschap welkom in de sneeuw. Er moet nog wel wat meer aandacht komen, want het Twitteradres @parleu2023se heeft nog maar 80 volgers.

Volgende week maandag zijn de voorzitters van de commissies EU-zaken in beide Kamers (Laura Bromet) voor het eerst aan de beurt in Stockholm. Ria-Oomen-Ruiten (CDA) en Laura Bromet (GroenLinks) stellen met hun collega’s het programma van de komende maanden vast.

Dat vergt wel enige inhoudelijke voorbereiding. De Tweede Kamer wil volgende week misschien de Zweedse ambassadeur, Johannes Oljelund uitnodigen voor een uitleg over het land. Daar mogen dan de senatoren vast ook bij meeluisteren. Bij aankomst in Stockholm worden de Kamerdelegaties ontvangen door de Nederlandse ambassadeur Bengt van Loosdrecht, die hen meer kan vertellen over de diplomatieke betrekkingen.

Controle of inhoud

Traditioneel is de inzet van het Nederlandse parlement dat bijeenkomsten over informatie-uitwisseling zouden moeten gaan. Immers, volksvertegenwoordigers in de hele Europese Unie hebben de taak de inzet van ‘hun’ regering in de Europese ministerraden te controleren. Dat is best een klus en daar kun je goede en slechte voorbeelden over uitwisselen. Hoe gaan parlementen bijvoorbeeld om met het uitkiezen van prioritaire dossiers?

Helaas zien de Zweden de agenda anders; zij hebben juist het gesprek over inhoudelijke dossiers geagendeerd. Hoe weeg je de inzet op criminaliteit versus de privacy bescherming; is de vraag in de achtergrondnotitie. Maar wat moeten onze neutrale commissievoorzitters daar volgende week in Stockholm nou over zeggen? Verwacht aanstaande dinsdag een stevig debat binnen de Kamerfracties – en heel misschien wel een stukje in de pers.

Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt wekelijks voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel.