De bindende wet (verordening) voor een verbod op het gebruik van pesticiden in speeltuinen en bindende doelen om het gebruik te halveren werd vorig jaar juni door de Europese Commissie gepresenteerd. Dat was al na maanden vertraging, want ook binnen de Europese Commissie botsten natuur- en landbouwbelangen.
Toen waren de lidstaten aan de beurt. Nederland, koploper per hectare gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, was positief over de tekst – al kon er meer instaan over nieuwe technologie, zoals precisielandbouw en veredeling en zou het leiden tot meer regeldruk voor (agrarische) bedrijven. Daarom wilde de regering nog een eigen impact assessment doen, die was in juni af.
Vertragingstactiek?
De Tweede Kamer toonde bijzondere belangstelling voor dit Europese voorstel. De commissie Landbouw had na publicatie van het voorstel een ‘behandelvoorbehoud’ geplaatst. Er moest eerst een Kamerdebat plaatsvinden voordat de regering ging onderhandelen. Dat werd een schriftelijk overleg, op 5 oktober vorig jaar.
LTO was kritisch. Boerenbelangen waren überhaupt uitgesproken. Maar liefst 12 kritische lidstaten binnen de Landbouw- en Visserijraad, van 27, hadden in december vorig jaar een aanvullende effectbeoordeling gevraagd van de Europese Commissie. Twee Kamerleden van de Partij voor de Dieren zagen daar ‘slinkse vertragingstactieken’. De Nederlandse regering wilde geen aanvullende impact assessment, maar de Raad besloot bij meerderheid. ‘Democratisch tot stand gekomen, maar teleurstellend’ oordeelde de regering over deze ‘vertragingstactiek’, op vragen van de PvdD.
Verwaterd
Na de Raadsbehandeling door de lidstaten was het Europees Parlement aan de beurt. En daar ging het deze week mis. Het voorstel van rapporteur Sarah Wiener kreeg in Straatsburg geen meerderheid; slechts 209 EP leden stemden voor en 121 onthielden zich. Onder meer de rechtse, liberale en christendemocratische fracties (van de laatste fractie gaat naast het CDA naar verwachting ook NSC deel uitmaken) en de landbouwwoordvoerders waren in meerderheid tegen. Anja Hazekamp wijdde er een bitter bericht aan op de sociale media, met een stemadvies voor de Nederlandse kiezers. Opnieuw werd het argument van het garanderen van de voedselvoorziening door de 299 tegenstanders in de strijd gegooid.
En nu? Het wegstemmen van een voorstel in het Europees Parlement gebeurt vrijwel nooit. De Europese Commissie kan het voorstel nu terugtrekken. Of de Raad gaat verder, maar ook door de 27 landen dreigt het voorstel flink verwaterd te worden, net als de natuurherstelwet en de uitstootnormen voor auto’s. Voormalig Klimaatcommissaris Timmermans zal de pest in hebben.
Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt wekelijks voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Elke week de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 5 euro in per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken.