Paraatheidsunie, een EU-rijbewijs…de meeste post uit Brussel ging ook deze week weer over nieuwe plannen. Maar het nationale parlement heeft ook een flinke kluif aan de invoering van afgesproken EU-besluiten. Deze week spraken de woordvoerders asiel en migratie over de implementatie in Nederland van de Europese “blauwe kaart”- richtlijn. Die regeling maakt het voor bedrijven aantrekkelijker om hooggekwalificeerde niet-Europeanen een werk- en verblijfsvergunning aan te bieden voor henzelf en hun gezinsleden. Dit type arbeidsmigranten werkt bijvoorbeeld in de ICT, in de farmaceutische industrie en hightechbedrijven en is broodnodig om de kenniseconomie draaiende te houden.
De tekst van de EU-richtlijn is gebaseerd op een voorstel van de Europese Commissie uit 2016 en vergde jaren van onderhandelen over precieze normbedragen, toelatingstermijnen en procedures. Nederland praatte mee via werkgroepen, waarin ambtenaren en diplomaten de instructies van de Tweede Kamer inbrachten. Elke maand kregen Kamerleden een update met de ‘geannoteerde agenda’ voor de ministerraden. Voorjaar 2021 bereikte het Sloveense voorzitterschap een compromistekst na onderhandelingen met het Europees Parlement en de Europese Commissie.
In de richtlijn werd afgesproken dat de 27 landen, waaronder Nederland in oktober 2023 aan de richtlijn moesten voldoen. “Het kabinet bereidt de implementatie op dit moment voor,” schreef men in december 2021 aan de Kamer.
Te laat
Dat klonk voortvarend. Het betekende concreet een wijziging van de Vreemdelingenwet. Wetgevingsjuristen op het ministerie gingen er mee aan de slag. De Raad van State gaf advies. Zomer 2023 kwam het stuk naar het parlement. Het werd niet controversieel verklaard rond de verkiezingen. Maar pas in september 2024 werd het “aangemeld voor plenaire behandeling”.
En die werd vervolgens enkele malen uitgesteld. Vorige maand bespraken de asielwoordvoerders de wetswijziging, benodigd voor implementatie. Deze week was er weer een debat, waarin sommige partijen hun angst voor extra toestroom verwoordden.
De afdeling voorlichting van de Tweede Kamer schreef er een stukje over in de rubriek ‘Debat in het Kort’. Het debat ging over “een nieuwe Europese richtlijn”, staat er – maar die is inmiddels dus drieënhalf jaar oud. Dat Nederland te laat is, wordt toegelicht via een link die verwijst naar een Amsterdams advocatenkantoor. De formele bron is natuurlijk het kwartaaloverzicht uit december van te late implementatie in Nederland van maar liefst 17 EU-richtlijnen. Waarin de regering voor de vertraging bij het omzetten naar nationale wetgeving van de blauwe kaart-richtlijn de bal terug bij de Kamer legt.
Reconstructie
Dat de afdeling voorlichting worstelt met het verhaal rond zo’n richtlijn is begrijpelijk. De website van de Tweede Kamer voorziet niet in reconstructies. De behandeling van een wetswijziging wordt gepresenteerd zonder verwijzing naar de Europese totstandkoming. Voor belanghebbenden is het bijkans onmogelijk overzicht te krijgen van wat er politiek rond het oorspronkelijke Commissie-voorstel is gewisseld.
Bijvoorbeeld de oorspronkelijke inzetbrief van Nederland voor de onderhandelingen, die dateert uit 2016, en terug te vinden is op de website van de Eerste Kamer.
Laat staan dat Kamerleden – inmiddels vrijwel allemaal nieuw in het vak –kunnen nalezen wat hun voorgangers daarbij hebben ingebracht. Minister Faber (Asiel en Migratie, PVV) zal mogelijk ook niet ongelukkig zijn met het feit dat haar pleidooi voor het vergemakkelijken van arbeidsmigratie geen media-aandacht trok. Een debat dat op een later moment zal worden vervolgd.
Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt regelmatig voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Ook de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 5,50 euro per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken. Aan de hand van haar columns wordt in het boek ‘Post uit Brussel – Nederlandse invloed op Europees beleid’ beschreven hoe Nederlanders (meer) invloed op Brussels beleid kunnen hebben, in elke fase van het besluitvormingsproces. Dit handboek voor Europese lobby, is hier te bestellen!
