Afgelopen week verzocht de Tweede Kamer de regering in de motie-Kahraman (NSC) om tijdens de Europese Raad te bepleiten het rapport-Draghi nog vóór de Europese verkiezingen van 6-9 juni openbaar te maken. Het is natuurlijk wenselijk om vóór de verkiezingen de kaarten zoveel mogelijk op tafel te hebben.

Maar het gaat wel erg ver om in de overwegingen te stellen dat een majeur beleidsvoorstel dat voor de verkiezingen geen deel uitmaakte van het publieke debat, geen democratische legitimiteit zou hebben. Daarmee misken je de positie van het Europees Parlement en zou je een rem zetten op het vermogen om in Europees verband effectief te reageren op nieuwe inzichten, ontwikkelingen en uitdagingen.

Maar goed, als het de Tweede Kamer niet gaat om de procedure, maar om de inhoud, is de oplossing nabij: het rapport-Letta over de toekomst van de interne markt. Als we afgaan op de meest recente schets van het komende rapport-Draghi door Mario Draghi zelf, dan gaat diens oproep tot radicale verandering naadloos passen op de fundering die Enrico Letta inmiddels gelegd heeft. 

Overeenstemming

Het Letta-rapport Much More Than a Market bevat niet minder dan een strategische agenda voor Europa, met tientallen concrete voorstellen. Een deel van die voorstellen is direct al opgepakt door de Europese Raad. Dat geldt bijvoorbeeld voor het (hernieuwd) streven naar een kapitaalmarktenunie. Daarmee wil men meer particulier, risicodragend kapitaal ontsluiten voor investeringen in belangrijke strategische sectoren en in infrastructuur.

De Europese Raad wil ook snel en krachtdadig (resterende) belemmeringen op de interne markt uit de weg ruimen: vervoersverbindingen versterken, oneerlijke handelspraktijken aanpakken en een echte energie-unie tot stand brengen. Over dergelijke voorstellen bestaat kennelijk tussen de regeringsleiders al een zekere mate van consensus.

Hoever die overeenstemming echt reikt, zal blijken bij de concrete uitwerking. Het idee om onderzoek, innovatie en onderwijs aan te merken als vijfde vrijheid – naast het vrij verkeer van mensen, goederen, diensten en kapitaal – wordt (nog) niet opgepakt. 

Controversieel

Andere voorstellen zijn bij voorbaat meer controversieel, zoals het scheppen van een interne markt voor telecommunicatie en voor defensiematerieel. Controversieel is vast ook het voorstel van meer gezamenlijke (lening-)financiering. Het zou mooi zijn als we in die discussie (over eurobonds) duidelijk onderscheid kunnen maken tussen het overnemen van elkaars schulden en het gezamenlijk investeren in collectieve goederen op Europees niveau (zoals infrastructuurnetwerken of defensie). Voor dat laatste is veel te zeggen.

Kortom, het rapport-Letta bevat volop materiaal voor een inhoudelijke verkiezingsstrijd. Daarvoor hebben we Draghi niet meer nodig.