De zware woorden werden niet gemeden door de politici tijdens het debat met premier Rutte over de komende EU-top. Hij moet wat D66 betreft het hele arsenaal inzetten. Groen Links wil gelden bevriezen en financiële sancties. En de VVD noemt het een nieuw dieptepunt. Het gaat allemaal over de uitspraak van het Poolse hooggerechtshof waarin wordt gezegd dat Pools recht boven Europees recht gaat.

Ook Volt had het over een gebeurtenis waarvan de hele EU op z’n grondvesten trilt, maar bij de SP was er al meer begrip. Jasper van Dijk noemde het een “keiharde provocatie”, maar wel één die hij kon begrijpen. “De conclusie is dat de Europese Unie moet hervormen, er moet een nieuw verdrag komen.” Derk Jan Eppink van Ja’21 ging daar in mee. “Het Europees Hof eist het monopolie op Europees recht, maar in Duitsland doet het  Bundesverfassungsgericht ook wel eens een uitspraak die niet in lijn is met wat de rechters in Luxemburg willen.”

Historisch besluit

Volgens Vicky Maeijer van de PVV hebben de Polen een historische beslissing genomen. “Er is een dikke rode lijn getrokken, daar zouden we een voorbeeld aan moeten nemen.” Zo ver gaat Caroline van der Plas van de Boer Burger Beweging niet. “Heel veel mensen keken er wel van op toen ze opeens hoorden dat Europees recht boven onze grondwet gaat. Hoezo? Dat is me nooit gevraagd, als burger.”

Uiteindelijk was een meerderheid voor de lijn om Polen te straffen met sancties. Dat daarmee ook de goedwillende krachten in Polen worden geraakt is wel een dilemma voor veel Kamerleden. “Mijn geduld raakt op”, aldus Roelien Kamminga van de VVD. “|Ik weet niet zeker of alle middelen die we inzetten helpen, maar we moeten wat doen, want dit raakt de fundamenten van de Europese Unie.”