De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) gebruikt de omstreden hacksoftware van de Israëlische NSO Group, dat blijkt uit een onderzoek van De Volkskrant. De NSO Group is voornamelijk bekend van de beruchte spionagesoftware Pegasus. Met die hacksoftware zijn Europese journalisten, activisten, oppositieleden, maar ook – zo werd onlangs bekend – Europarlementariërs afgeluisterd. De software geeft ongemerkt toegang tot informatie van anderen, bijvoorbeeld via smartphones.
“Het is niet verrassend dat een Europees land dit soort software gebruikt,” zegt Europarlementariër Jeroen Lenears (CDA) in het radioprogramma Nieuws en Co. Lenears legt uit dat inlichtingendiensten de vrijheid hebben om dit soort software in te zetten om terrorisme of zware criminaliteit te bestrijden. “Het wordt alleen zorgwekkend als journalisten en advocaten afgeluisterd worden vanwege zogenaamde ‘nationale veiligheid’, zoals in Hongarije is gebeurd.”
Het Europees Hof oordeelde hierover ook dat dit soort spionage niet kan zonder een hele serieuze aanleiding. Lenears noemt het ‘een excuus om je eigen oppositie te bespioneren’ en een ‘echt probleem voor de Europese rechtstaat’.
Speciale onderzoekscommissie
Hoewel de Verenigde Staten de spionagesoftware al weren, heeft Europa nog geen duidelijk antwoord geformuleerd op de digitale dreiging. Wel is het Europees Parlement een speciale onderzoekscommissie gestart onder leiding van Jeroen Lenaers (CDA) en rapporteur Sophie in ’t Veld (D66). De onderzoekscommissie gaat kijken of de spionagesoftware in strijd is met grondrechten.
De CDA-Europarlementariër vertrekt in juli met de commissie naar Israël, waar ze met het Israëlische Ministerie van Defensie en de NSO Group gaan spreken. Ze willen achterhalen hoe de software wordt gebruikt en hoe dit in de Europese Unie beter gereguleerd kan worden.
