Voor veel Nederlanders worden de Europese verkiezingen nu pas werkelijkheid. De stemwijzer is er weer. Deze keer niet over de Tweede Kamerverkiezingen, maar over de Europese Parlementsverkiezingen, die binnen minder dan een maand plaatsvinden. In het Huis van Europa, aan de Hofvijver in Den Haag, lanceerde ProDemos, onder toeziend oog van lijsttrekkers en kandidaten, de stemwijzer nu officieel.

De stellingen

Gebruikers van de stemwijzer kunnen vanaf nu antwoord geven op 30 stellingen. Eens, oneens of geen van beide. Die antwoorden worden dan naast die van de partijen gelegd die deelnemen aan de Europese verkiezingen. Zo ziet de gebruiker welke partij het best bij hem of haar past.

Stellingen waar alle partijen het over eens waren, liet ProDemos weg. De stelling ‘Landen mogen pas bij de EU als ze aan alle voorwaarden voldoen’ bijvoorbeeld. Iedere partij vulde daar ‘eens’ in. En deze keer zijn er geen partijen die precies dezelfde antwoorden invulden. Dat gebeurde eerder toen de PvdA en GroenLinks het op ieder punt met elkaar eens waren. “Dat gebeurt nu gelukkig niet meer”, zegt een lachende Mohammed Chahim, nummer twee op de inmiddels gezamenlijke lijst PvdA/GroenLinks.

Eigen speerpunten

Opvallend is ook de partij van Dorien Rookmaker, nu nog onafhankelijk Europarlementariër, maar opnieuw verkiesbaar op de lijst MDD, Meer Directe Democratie. Haar kandidaten hebben ieder hun eigen speerpunten, dus hun meningen kunnen uiteenlopen. Maar hoe vul je dan als partij zo’n stemwijzer in? “Veel overleggen”, legt Rookmaker uit. Haar partij is best uniek. Rookmaker wil juist een lijst met kandidaten die zich niet aan een partijprogramma hoeven te houden en dus hun eigen gang kunnen gaan.

Uiteindelijk is het ze samen gelukt overeenstemming te vinden op bijna alle onderwerpen. Maar bij één stelling lukte dat niet. Die over het gezamenlijk inkopen van wapens. Voor een aantal kandidaten op de lijst van MDD is dat een eerste stap richting een Europees leger, en dat willen ze niet. Anderen willen ook geen Europees leger, maar zien gezamenlijke inkopen wel als een slimme beslissing. Uiteindelijk hoopt Rookmaker dat ProDemos zich laat inspireren door Zweden. In de stemwijzers daar vullen alle kandidaten zelf hun antwoorden in, in plaats van de partij.

En de rest van Europa?

Deze keer kunnen bezoekers van de stemwijzer niet alleen zien welke Nederlandse partij het best bij hen past, maar ook hoe dat zit in het buitenland. Door een samenwerking tussen Vote Watch Europe en ProDemos kunnen bezoekers na het zien van hun resultaten hun scores vergelijken met partijen in Duitsland of zelfs Griekenland.