In een inhoudelijk en lang debat kruisten de twee lijsttrekkers in Arnhem de degens met elkaar. Geen vliegen afvangen, maar dieper ingaan op een aantal thema’s; dat was de bedoeling. 

Water

De volgende stikstofcrisis wordt, als we nu niks doen, de waterkwaliteitsrichtlijn. Volgens Pieter Omtzigt (Nieuw Sociaal Contract) krijgen we in 2027 met rechterlijke uitspraken te maken dat de kwaliteit omhoog moet, omdat we dat nu eenmaal (in Europa) hebben afgesproken. 

Volgens Timmermans is er maar één manier om die komende crisis te voorkomen en dat is nu minder pesticiden gebruiken, maar ook minder meststoffen lozen in het water. Verder vindt Timmermans dat de waterschappen het waterpeil moeten verhogen, omdat het nu veel te laag is. “Dat is goed voor zware trekkers, maar niet voor de natuur.” 

Aandelen

In het debat ging het regelmatig over Europese oplossingen. Zo vindt Omtzigt dat de belastingen in Europees verband moeten worden aangepakt. Hij noemde als voorbeeld bedrijven die in een poging geen belasting over dividend te betalen, nu extra aandelen uitgeven. Over die aandelen hoeft dan geen belasting te worden betaald. “Daar moet je afspraken over maken met de andere landen”, vindt Omtzigt.

Timmermans wil dat Nederland desnoods zelf maatregelen neemt. “We moeten niet zo bang voor de bedrijven zijn. Ook niet als ze dreigen om uit ons land te vertrekken.”

Volgens Omtzigt speelt ook de energiepolitiek een rol. Hij vreest dat de gasprijs ervoor kan zorgen dat tuinders uit het Westland vertrekken naar Vlaanderen. “We moeten niet sneller willen lopen dan de ons omringende landen”, aldus Omtzigt. Uiteindelijk zijn beide politici het wel eens dat een Europese regeling het beste zou zijn.

Geld

Dan nog even de doorrekeningen, oftewel: houden beide partijen zich aan de Europese afspraken m.b.t de begrotingsregels? Pieter Omtzigt was te laat, aangezien de cijfers al moesten worden ingeleverd bij het Centraal Planbureau voordat zijn partij was opgericht.

Maar hij belooft wel een verantwoord beleid: hij wil zich aan de begrotingsregels (drie procent tekort en zestig procent staatsschuld) houden. Ook Timmermans, die zijn programma wel heeft kunnen laten doorrekenen, zegt dat de tekorten niet zullen oplopen. De doorrekening komt binnenkort.

Migratie en kernenergie

Verschillen waren er verder over migratie. Omtzigt wil dat beperken tot maximaal 50.000 migranten per jaar. Hij heeft het over het ‘migratiesaldo’: het verschil tussen migranten en emigranten (mensen die wegtrekken). 

En ook over kernenergie liepen de meningen uiteen. Omtzigt is voor, Timmermans tegen omdat het voor Nederland niet nodig is. Opmerkelijk was verder dat Timmermans een handreiking richting de landbouw deed. Hoewel hij vindt dat een nieuw kabinet zich moet houden aan rechterlijke uitspraken, vindt hij ook dat wat betreft de stikstofdoelen we ons niet moeten vastleggen op een jaartal.