Met het verkiezingsprogramma “Nieuwe Verbondenheid” wil de ChristenUnie de samenleving weer bijeen brengen. Het liberale tijdperk met zijn individualisme en onbegrensde behoeften is zo goed als voorbij, redeneert de partij. Het is tijd voor een duurzame economie, voor een overheid die naast de burgers staat en voor het herstel van vertrouwen.
Maar welke rol speelt de Europese Unie hierin? De EU is bij uitstek een organisatie waarin op elkaar geleund wordt. Solidariteit is niet voor niets een van de meest gebruikte termen in Brussel. Toch is het ook een liberaal project dat draait om concurrentie en economische vooruitgang. Brusselse Nieuwe neemt een kijkje.
Gemeenschappelijke waarden
De Europese Unie is een waardengemeenschap. En die moet gekoesterd worden, vindt de CU. “Eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van mensenrechten vormen de basis voor Europese samenwerking”, zegt de partij. Die heeft gezorgd voor vrede en welvaart. Desondanks mag het hier en daar wel een beetje anders van de partij.
Aan de ene kant moet de Europese Unie op bepaalde gebieden meer samenwerken, bijvoorbeeld als het gaat om klimaatverandering, migratie, belastingontwijking en de wereldpolitiek. Aan de andere kant hamert de partij erop dat beslissingen zo dicht mogelijk bij de mensen genomen moeten worden. Dat betekent dat zaken als zorg en onderwijs op nationaal, regionaal of lokaal niveau besloten moeten worden.
Controle
Daarnaast mag de Europese Unie een stuk transparanter. Wanneer het Europees Parlement over een wetsvoorstel onderhandelt met de EU-ministers is het onduidelijk wat daar precies gebeurt. Meer inzage dus, zegt de partij, bijvoorbeeld in wat er op de agenda staat en wie er aan de onderhandelingen deel nemen. Ook moeten Europese WOB-verzoeken sneller worden behandeld. Daarmee kunnen journalisten en burgers documenten opvragen en inzien.
Ook de besluitvorming mag anders. Europa moet daadkrachtiger zijn en de huidige veto-procedure past daar niet bij. De CU wil dat op het gebied van buitenlandse zaken gewoon bij meerderheid wordt besloten en niet bij unanimiteit. Hongarije mag, volgens de ChristenUnie, dus niet in zijn eentje Europese sancties dwarsbomen, zoals nu tegen Rusland. Ook moet het moeilijker worden om sancties tussen de EU-landen tegen te houden. Nu nog houden landen die vaak de regels overtreden elkaar de hand boven het hoofd. Denk aan Hongarije en Polen, die het niet zo nauw nemen met de Europese rechtsstaat. Wat de CU betreft, zou een 4/5 meerderheid van de EU-landen moeten kunnen beslissen of een ander EU-land sancties opgelegd krijgt.
En dan is er nog de controle vanuit Nederland. Die is niet goed genoeg, concludeert de partij. Er moet daarom een speciale Europacommissie komen die bestaat uit leden van de Eerste en Tweede Kamer. De taak van die commissie: het optreden van de Nederlandse regering in Europa intensief controleren.
De Euro
De gemeenschappelijke munt heeft veel dingen gemakkelijker gemaakt voor burgers en ondernemers, vindt de ChristenUnie. Toch is daar niet alles mee gezegd. In ieder Europees land wordt anders met geld omgegaan. Dat is prima, maar kan ook voor problemen zorgen.
Daarom wil de partij dat landen gedwongen kunnen worden uit de Eurozone te stappen als zij stelselmatig niet voldoen aan de regels. Dat betekent niet dat zo’n land aan zijn lot overgelaten wordt. Wat de CU betreft, behoudt het steun en kunnen schulden zelfs kwijtgescholden worden. Wanneer alles weer op orde is, moet er ook de mogelijkheid zijn om weer terug te keren in de eurozone.