Ruttes relatie met Brussel was geen liefde op het eerste gezicht. Zijn partijgenoot Thom Van Campen: “Het is 2016 als we de liefde van de premier voor Europa zien ontstaan. Nederland is EU-voorzitter, als Rutte werkt aan de Turkijedeal. Het is tijdens de onderhandelingen over die Turkijedeal dat de premier, die een telefoontje krijgt, opspringt en uitroept: “Wacht! Ik moet even Angela nemen!” Rutte refereert naar voormalig bondskanselier van Duitsland Angela Merkel.” Dit soort belangrijke gesprekken, met Merkel over de Turkijedeal, hebben, volgens Van Campen, de premier andere inzichten gegeven over Europese samenwerking en de Europese Unie als geheel.

Mogelijke addertjes onder het gras

Pieter Omtzigt stelt een vraag over de mogelijke aanstelling van de nieuwe omstreden Raadsvoorzitter, de Portugees Costa. “Wat als er toch meer bewijs komt over het corruptieschandaal, wat gebeurt er dan?’’

Rutte: “Er loopt geen persoonlijk onderzoek tegen Costa. Maar goed, je moet natuurlijk wel voorbereid zijn op eventuele verwikkelingen. We hebben geen alternatief voor Costa voorzien. Mijn hoop is dat donderdag of vrijdag er uiteindelijk een beslissing zal komen en dat het Costa zal worden, maar dat is niet zeker.” Rutte blijft stellig dat er met alle mogelijke scenario’s rondom Costa rekening is gehouden. Er blijkt dus, uit het debat in de kamer, geen tweede kandidaat klaar te staan, mocht Costa wel vervolgd worden.

Wij snappen de Europese Unie niet

Op de vraag of de Europese Unie hervormd moet worden, zegt de toekomstig NAVO-baas dat zelfs na velen jaren het nog steeds lastig is om de Europese Unie te begrijpen.

“Ik had zondag Ursula von der Leyen aan de lijn. Ze vertelde mij dat Jens Stoltenberg, huidig secretaris-generaal van de NAVO, het fantastisch heeft gedaan, maar hij was natuurlijk niet iemand uit de Europese Unie. Jij snapt die Europese Unie helemaal, vertelde ze mij. Waarop ik antwoordde: Nou, nee – en jij ook niet! De Europese Unie is een ontzettende complexe organisatie, maar het huidige arrangement en functioneren van de Unie is goed en dat moeten we zo houden.’’

Wie ook op kritiek kon rekenen dat hij niet weet wat de Europese Unie doet, is Pieter Omtzigt. De leider van NSC wil dat de Nederlandse Eurocommissaris doelen uit het nieuwe Nederlandse regeerakkoord in Europa gaat uitdragen, ook al is dat niet bedoeling van een Eurocommissaris. Rutte: ”Een commissaris wordt geacht om op alle terreinen onafhankelijkheid te waarborgen. Het is ook niet de Nederlandse commissaris, maar de Eurocommissaris die door Nederland is voorgedragen. Europese Commissie staat er om bekend dat zij haar verantwoordelijkheden onpartijdig zal uitvoeren, maar dat hoef ik meneer Omtzigt niet uit te leggen.”

Onlosmakelijke steun aan Oekraïne

De oorlog in Oekraïne blijft voor veel Kamerleden een belangrijk onderwerp. Kati Piri (GroenLinks/PvdA) vindt het laatste sanctiepakket tegen Rusland niet streng genoeg. De sancties hebben als doel de Russische oorlogsindustrie af te remmen en de Russische staatsinkomsten die gebruikt worden voor oorlogsvoering, te verminderen. Ook komen er extra maatregelen tegen het omzeilen van sancties. Piri wil bovendien dat Europa meer doet om onafhankelijk te worden van Russisch gas. De GroenLinks/PvdA’er zegt dat, ook al gebruikt Nederland geen Russisch gas meer, dat dit niet voor de hele EU geldt. Gideon van Meijeren (FvD) wil dat de oorlog met Rusland stopt en pleit voor vredesonderhandelingen.

Rutte wil dat Zelensky en zijn bevolking de wapens nog niet neerleggen. Steun aan Oekraïne is volgens de premier in nationaal en Europees belang. “De afloop van deze oorlog bepaalt hoe wij in de toekomst gaan leven in Europa. Wel weegt Nederland bij iedere vorm van steun de risico’s af. Dat geldt ook voor de training van troepen in Oekraïne. Het volgende pakket met maatregelen tegen Rusland wordt strenger dan de vorige pakketten, ook voor handel via derde landen’’, aldus Rutte.

De Europese top

Donderdag 27 en vrijdag 28 juni zijn de Europese leiders in Brussel om een knoop door te hakken op alle zaken die voor het zomerreces geregeld moeten worden. Wij van Brusselse Nieuwe zullen een liveblog bijhouden met alle belangrijke zaken die de komende dagen in Brussel besproken zullen worden.