Europarlementariër Paul Tang (PvdA), hoofdonderhandelaar namens het Europees Parlement, noemt het een cruciaal moment: “Dit pakket is uitermate Europees. Dat is nodig omdat nationale grenzen criminelen en terroristen niet afschrikken, maar juist helpen.”

De reeds bestaande nationale anti-witwaswetten noemt Tang “gefragmenteerd en slecht gecoördineerd”. Criminele kunnen gebruikmaken van die gaten in de wetgeving en zo onopgemerkt blijven.

Luxeproducten

Onder de nieuwe regels moeten er heel wat instanties grondiger onderzoeken waar hun geld vandaan komt en deze informatie delen met de autoriteiten. Denk aan cryptobedrijven die de identiteit van klanten in beeld moeten krijgen en voetbalclubs die beter op verdachte transacties moeten letten. Eerder waren enkel banken en boekhouders verplicht om verdachte transacties te onderzoeken en te melden.   

Ook zal de handel in dure producten – bijvoorbeeld jachten, kunst, villa’s of sportwagens – nauwgezet geregistreerd worden. Bovendien worden cashbetalingen van meer dan 10.000 euro verboden in de EU. “Dit maakt het pakket doelgerichter dan ooit te voren”, vertelt Tang in een debat in Straatsburg.

Abonneer je nu op De week van de euro

Meer transparantie bedrijfseigenaars

Daarnaast wordt het register met de belanghebbenden van een bedrijf of eigendom (UBO) uitgebreid. Dit register is op dit moment vaak incompleet en de informatie verouderd waardoor de autoriteiten onderzoek naar witwasserij niet effectief kunnen uitvoeren.

Journalisten, ngo’s en wetenschappers kunnen ook toegang krijgen tot het register. In Nederland was dit register eerst openbaar, maar dat is in 2022 teruggedraaid vanwege privacyredenen.

Nieuwe Europese instantie

Een nieuwe anti-witwasinstantie (de AMLA) gaat toezien dat alle nieuwe regels correct nageleefd worden. Frankfurt mag de nieuwe instantie welkom heten. Voor het eerst mocht het Europees Parlement mee stemmen over welke stad de instantie zou mogen huisvesten. Dit moest een einde maken aan de politiek waarbij lidstaten dat in achterkamers bedisselen.

Maar doordat de lidstaten de helft van de stemmen in handen hadden en met elkaar al afgesproken hadden dat het Frankfurt zou worden, kon het Europees Parlement nog maar weinig invloed uitoefenen. Maar één Europarlementariër hoefde dezelfde stem uit te brengen als de EU-landen en het was een gedane zaak. Dat gebeurde ook, doordat een Duits Alternative für Deutschland (AfD)-lid uit vaderlandsliefde op Frankfurt stemde.

Meer over de zes fases in het Europese besluitvormingsproces lees je hier.