Woensdagavond was het zover. Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid Eric van der Burg dineerde met gelijkgestemde landen in Brussel. Onderwerp van de avond: het reanimeren van het Dublinakkoord.

Nederland, Frankrijk, Duitsland, België, Oostenrijk, Denemarken, Luxemburg en Zwitserland. Allemaal kampen ze met asielzoekers, asielzoekers die via andere Europese landen bij ze aankomen. Dat zou niet mogen volgens het Dublinakkoord. Asielzoekers horen geregistreerd te worden waar ze als eerste de EU binnen komen en daarna verdeeld te worden over andere lidstaten.

Tegelijkertijd worden er veel te weinig asielzoekers daadwerkelijk opgenomen door lidstaten aan de binnenkant van Europa. Het is zover gekomen dat grenslanden de asielzoekers vaak gewoon door laten trekken zonder ze te registreren. Het maakt landen aan beide kanten van het probleem boos.

Stap voor stap

Het diner met de landen, onder toeziend oog van de Europese Commissie en EU-voorzittend land Zweden, moest een platform zijn om na te denken over een oplossing. Spoiler alert: die is er voorlopig nog niet.

Dat gebeurt volgens de staatssecretaris namelijk stap voor stap. Dat het huidige Dublinakkoord nog nageleefd gaat worden, denkt Van der Burg niet. “Daarom moeten we met een groep gelijkgestemde landen afspraken maken”, zegt hij. Zo zou de boel in ieder geval in een deel van Europa beter geregeld kunnen worden.

Voor Nederland is de stroom die via Duitsland ons bereikt de belangrijkste. Veel vluchtelingen zijn daar al geregistreerd en Nederland zou die, volgens de regels, terug kunnen sturen. Als daar goede afspraken over gemaakt kunnen worden met de groep waar Van der Burg mee dineerde, zou dat een kettingreactie kunnen veroorzaken. Nederland stuurt asielzoekers terug naar Duitsland, waardoor Duitsland weer andere asielzoekers uit Oostenrijk terug kan sturen, en zo verder.

Ook moet er iets gedaan worden aan de handhaving van de regels. “We kunnen niet nieuwe afspraken maken zonder een instrument om de die te handhaven”, zegt hij. Landen die nu bijvoorbeeld de regels uit het Dublinakkoord niet naleven, ervaren daar geen consequenties van. Dat moet dus anders, vindt Nederland. “Je zou het naleven van de regels bijvoorbeeld kunnen koppelen aan solidariteit.” Net zoals landen die rechtsstaat niet waarderen, zouden deze landen ook minder EU-geld kunnen krijgen.

Nog niets concreets

Echt concreet zijn de plannen nog niet. Het diner diende om ideeën te verkennen. Pas in een later stadium worden plannen praktisch uitgewerkt en gaat de groep andere lidstaten proberen te overtuigen. Vooralsnog wil Van der Burg Zweden erbij te betrekken, maar hoopt hij ook dat landen als Spanje oren hebben naar de plannen.