De Verenigde Staten met gelijke munt terugbetalen is volgens Eurocommissaris Frans Timmermans niet de juiste reactie op de gigantische groene subsidiepakketten in de VS. De subsidies bedreigen volgens Europese leiders de eigen industrie. Sommigen roepen daarom op tot gelijksoortige maatregelen aan deze kant van de Atlantische oceaan.
Europees industrieplan
Timmermans en zijn collega-Eurocommissarissen Valdis Dombrovskis en Margrethe Vestager zijn het erover eens dat dat geen goed idee is. Het zou vooral Europa zelf schaden, schrijven ze in een opiniestuk aan de Financial Times. “In plaats daarvan moeten we, om Europa het centrum van de innovatieve industrie te maken, een groen Europees industrieplan hebben”. En dat gebeurt volgens hen door in te zetten op financiering, vaardigheden en handel.
Zo verwijzen ze naar de miljarden euro’s die al klaarliggen om de Europese industrie en infrastructuur te verbeteren. Met een speciaal fonds moet ook meer onderzoek gefinancierd worden. Tegen 2030 zou dat zo’n 700 miljard euro opleveren. Ook tijdelijke versoepelingen in staatssteunregels brengen volgens de Eurocommissarissen de nodige verlichting. Wel waarschuwen ze voor versplintering op de Europese markt. Landen met uiteenlopende financiële middelen moeten ervoor oppassen dat hun subsidies in eigen land de balans op de Europese markt niet verstoren.
Een belangrijk onderdeel hierin is ook het verkrijgen van de juiste grondstoffen. “Europa is afhankelijker van de mondiale handel dan andere grote spelers”, zeggen ze. “We hebben weinig natuurlijke grondstoffen die bijdragen aan de groene transitie.” De focus moet dan ook liggen op het uitbreiden van het aantal handelsverdragen.
Groene subsidies
De Verenigde Staten kondigde recent een groot pakket van groene subsidies aan, de Inflation Reduction Act (IRA). De wetgeving pompt miljarden euro’s in duurzame en groene economische projecten, maar heeft ook protectionistische maatregelen. Zo moeten volgens de wet bepaalde onderdelen in de VS geproduceerd zijn. In Europa heerst de angst dat bedrijven daardoor besluiten in de VS te investeren in plaats van in de EU.
Nederlandse zorgen
Ook premier Mark Rutte sprak die zorgen uit. Dinsdagmiddag was hij in Brussel om te spreken met de voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. Rutte benadrukte daar dat er al genoeg geld rondgaat in de EU om de klap van de Amerikaanse wetgeving op te vangen. Daar is volgens hem geen nieuw geld voor nodig.