De PvdA behaalde zes zetels bij de Europese verkiezingen in 2019, maar Thijs Reuten greep net mis. Net één zetel te weinig, maar zoals Reuten zelf zegt: “Opvolger kun je vijf jaar blijven, of toch nog een kans krijgen.” Met het vertrek van Kati Piri naar de Tweede Kamer, kreeg Reuten zijn kans en vertrok hij in april naar Brussel. “Niet iets waar ik lang over na hoefde te denken.”
Reuten nam de Buitenland-, en Rechtsstaat-commissie over van zijn voorganger Piri en klinkt bevlogen. In het gesprek gaat Reuten bijna in één zin van opkomen voor vrouwen in Afghanistan, naar de lange arm van China. Gevolgd door zaken dichter bij huis zoals de rechtsstaat in Polen en de situatie in Wit-Rusland. Reuten zit in zijn dossiers en dat terwijl hij eigenlijk pas net bezig is. Geen tijd om stil te zitten en zo hoort het volgens de kersverse Europarlementariër.
“Je moet gewoon meteen meedoen, snel mensen leren kennen en aan het werk. Zo hoort het,” zegt Reuten. “Het is belangrijk werk. Er is niet heel veel tijd om even rustig rond te kijken. Er waren meteen genoeg zaken om op te pakken.”
Er gebeurde dan ook veel binnen en buiten Europa afgelopen jaar, waar Reuten zich mee bezig hield. Hij focust zich vooral op de directe omgeving van de Europese Unie, zoals de Westelijke Balkan, Kosovo – waar hij de verkiezingen dit jaar waarnam -, Bosnië en Oekraïne.
Maar ook toeval kan ervoor zorgen dat hij zich met onderwerpen bezighoudt. Na een avond over Oeigoeren in De Balie werd hij in het onderwerp gezogen en zet hij zich hard in tegen de uitlevering van de Oeigoer Idris Hasan aan China.
Schoonheid van het compromis
Wat Reuten mooi vindt aan Brussel is dat je juist nooit honderd procent je zin krijgt. “Er worden hele afgewogen, goede compromissen gesloten. In Nederland zijn we hier en daar de schoonheid van het compromissen sluiten verleerd, maar dat is wel wat je moet kunnen als je verder wilt komen. Dat besef is in Europa groot. Je moet met elkaar verder.”
Het gaat volgens Reuten vooral om solidariteit, maar bij het asiel en migratiebeleid van de Europese Unie is de solidariteit die hij normaliter zo mooi vindt aan de Unie behoorlijk ver te zoeken.
Hopen op een wonder
Met het Europees asiel-, en migratiebeleid is het hopen op een wonder volgens Reuten. “Het meest haalbare lijkt nu dat een aantal landen samen een stap vooruit doen en bijvoorbeeld zeggen ‘wij gaan wel mensen overnemen’ en ik hoop dat Nederland meedoet.” Helpen, oplossen en het met elkaar doen. Alleen dat is de manier om verder te komen volgens Reuten.
“We moeten niet van crisis naar incident lopen. Het besef is er, maar het lukt niet om de lidstaten in beweging te krijgen. Iedereen wil wel dingen, maar dat zijn altijd dingen die een lidstaat zelf goed uitkomen. Het was vorig jaar niet geregeld, nu ook niet. We gaan het met goede moed volgend jaar weer proberen,” zegt Reuten.
Samen sterker staan
De Europese Unie gaat volgens Reuten over met velen aan een kant duwen en onderdeel zijn van een groep. “Als land alleen kun je geen deuk slaan in een pakje boter. Je moet verder kijken dan het nationaal belang. Dat is de Europese gedachte. Er zijn allerlei problemen die we niet alleen aankunnen, zoals klimaat, asiel, maar ook buitenlands beleid.”
Maar er zijn ook mensen die zich zelden als lid van het team gedragen. Reuten noemt Orban typisch iemand die dwarsligt en bewust probeert het karretje in de poep te laten rijden. “Precies wat je niet nodig hebt als je als blok een waardegemeenschap wil uitstralen. Dat tast ook onze geloofwaardigheid aan. De Europese Unie moet haar eigen waarden hooghouden en die goed handhaven. Daar schort het nu aan. Landen die regels schenden worden niet aangesproken.”
Europees gevoel
Een van de bijzondere dingen van werken als Europarlementariër is het contact met mensen uit zo veel verschillende landen. “Soms ken je elkaars achtergrond niet precies. Ik ben zelf ook half Italiaans, maar leer toch ook van Italiaanse collega’s,” zegt Reuten terloops.
Reuten vindt het fascinerend om met al die verschillende mensen te spreken, maar ook om je in elkaar te verplaatsen. “Denk na over: waar komen zij vandaan? Wat hebben ze meegemaakt? Wat is hun historie? Dan mag je nog steeds vinden wat je tien minuten daarvoor vond, maar dan heb je wel door de ogen van een ander gekeken.”
Samen verder komen is dan ook voor Reuten de Europese identiteit. “Steeds proberen te kijken naar wat ons bindt, in plaats van naar waar we verschillen. Willen begrijpen en zien waar we vandaan komen.”
