Over twee dagen gaan Nederlanders naar de stembus voor de Provinciale Statenverkiezingen. Nadat de stembussen om 21:00 uur zijn gesloten, worden de stemmen geteld. ‘s Avonds zal er al een voorlopige uitslag zijn. Nederlanders in het buitenland moeten langer wachten om te zien wat hun stem heeft opgeleverd.
Voor de eerste keer kunnen Nederlanders in het buitenland meestemmen bij de Provinciale Statenverkiezingen. Dat doen ze op kandidaten voor het kiescollege niet-ingezetenen. Dat kiescollege stemt uiteindelijk op wie in de Eerste Kamer terechtkomt. Dat is vergelijkbaar met wat verkozen Provinciale Statenleden doen, maar zonder de rest van de termijn politieke beslissingen te maken. Stemmen op de Eerste Kamer is dus hun enige taak.
Stemmen tellen
Terwijl op 15 maart de eerste uitslagen in Nederland al bekend worden, start de telling van de stemmen van Nederlanders in het buitenland pas op 18 maart. Dat tellen duurt tot 20 maart.
Het tellen vindt pas later plaats, omdat ook na de verkiezingsdag in Nederland nog steeds brieven binnenkomen van stemmers uit het buitenland. De postbezorging is niet overal even snel. Zo worden op zaterdag 18 en zondag 19 maart de stemmen geteld op een speciaal stembureau in Scheveningen.
Op 21 maart moet de uitslag er zijn, want de gemeente Den Haag publiceert dan de proces-verbalen. Op 24 maart volgt de zetelverdeling. Dan zal ook duidelijk zijn welke 25 kiescollegeleden benoemd worden.
Sinds 2021
Het late tellen van stemmen uit het buitenland is niet helemaal nieuw, dat gebeurt sinds de Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Daarvoor telden ambassades en consulaten zelf de stemmen, maar sinds enkele jaren geleden gaan alle stemmen dus rechtstreeks naar Scheveningen.
Hoewel de ambassades niet meer zelf tellen, kunnen kiezers wel hun briefstem afgeven of opsturen naar de ambassade. De stemmen worden in een grote diplomatieke postzak gedaan en afgeleverd op het speciale stembureau. Ook het tellen van de stemmen uit het buitenland is openbaar.
