Martin Bosma, de nieuw gekozen Kamervoorzitter, refereerde in zijn kandidaatstelling aan de prachtige Handelingenkamer met glazen koepel, in het voormalige gebouw van de Tweede Kamer. Daar staan alle verslagen van ons parlement tussen 1815 en 2016, met uitzondering van een lege plank; voor de oorlogsjaren 1940-1945. In een democratie mag het volk meepraten en in een dictatuur is het stil, aldus huishistoricus Menno de Bruijne, in dit filmpje. Tijdens de verbouwing van het Binnenhof worden ca. 750 boeken gerestaureerd.
Na de Tweede Wereldoorlog begon men wereldwijd de verbanden te versterken. Landen gingen intensief samenwerken onder het motto ‘dit nooit weer’. Zo ontstond er naast de Europese samenwerking tussen regeringen, ook regelmatig overleg tussen parlementen. Sinds 1963 komen de Voorzitters van 39 nationale parlementen elk voorjaar bijeen, in het land dat een half jaar later zou beginnen aan het Europese voorzitterschap. Vorig jaar in Brdo en in april jongstleden in Praag. De komende vergadering in Madrid kan in de agenda van Martin Bosma.
Omtzigt
Ook andere internationale organisaties kennen een parlementaire versie; Zo kent de G20 (de twintig grootste economieën in de wereld) ook de P(arlementen)20. Jan Anthonie Bruijn vergaderde er half oktober. Zijn Tweede Kamercollega Vera Bergkamp had het toen nog druk met de laatste vergaderweken voor het verkiezingsreces.
Parlementaire diplomatie is een interessante tak van sport. Waar de meeste Kamerleden aanvankelijk sceptisch staan tegenover contacten met collega’s (er zijn ook Benelux, NAVO en OVSE conferenties) is het leren waarderen. Want hoe vaker je op dit soort bijeenkomsten komt, hoe nuttiger ze worden voor het dagelijkse werk. Je kan nu eenmaal scherpere vragen stellen als je wat weet van de context van het internationale beleid; of daar contacten hebt die je kan polsen. Daar weet Pieter Omtzigt – actief in de Raad van Europa – alles van.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken detacheerde een tijd geleden ook diplomaten naar de Tweede Kamer, maar dat is toch alweer twee decennia geleden. In België ontving de Senaat het ‘klasje’, om over parlementaire diplomatie te vertellen. Gelukkig is er een zeer kundige griffie, die de Voorzitters en andere leden begeleidt naar vergaderingen. Van reizen boeken tot de inhoudelijke notities en van het delegatieoverleg organiseren en speeches schrijven – het hoort verrassend genoeg allemaal bij de functie van griffier. Ik vond het contact met andere parlementen een van de mooiste aspecten van het vak. Daarbij helpen de Nederlandse ambassades met alle ondersteuning, zoals onlangs in New Delhi.
Waanzin
Ook de Raad van Europa heeft eigen Voorzittersconferenties, afgelopen oktober waren Vera Bergkamp met haar Senaatscollega in Dublin
Publiciteit over dit soort reizen is beperkt tot de sociale media van politici en parlementsambtenaren. Buitenlandcorrespondenten van kranten, radio en televisie beperken zich tot het werk van regeringen. Ook parlementair journalisten houden het bij werk binnen het Kamergebouw. De formele verslagen van dit Kamerwerk zijn uitgewaaierd over de moderne, online annalen. Dat komt omdat ze soms worden geboekstaafd als ‘voorzittersconferentie’, soms als COSAC, soms als ‘speakers conference’. Het zal toekomstige parlementshistorici tot waanzin drijven.
Gelukkig is Martin Bosma journalist geweest in de VS; voor RTL en CNN. Hij spreekt in tegenstelling tot zijn voorganger, Khadija Arib, goed Engels want woonde in de VS. En vrijwel al zijn posts op sociaal medium X (voorheen Twitter) gingen tot vorige week over het gewapende conflict tussen Israël en Gaza. Dat biedt toch een veelbelovende cv voor de parlementaire diplomatie.
Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt wekelijks voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Elke week de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 5 euro in per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken.
