Post uit Brussel: Nederland(er) aan het hoofd Benelux

Weet u al wat u 14 december 2024 doet? De Tweede Kamer wel: ze stuurt een delegatie naar een Beneluxvergadering. De vergadering in 2024 zal hopelijk worden voorgezeten door Eerste Kamerlid Senator Pim van Ballekom. Deze oud-diplomaat krijgt naar verwachting komend weekend een topfunctie als hij wordt verkozen als voorzitter van het Benelux parlement. Die internationale organisatie van volksvertegenwoordigers vergaderde op 17 en 18 maart in Den Haag.

4 min. leestijd

Er zijn 21 Kamerleden lid van het Beneluxparlement, uit de Eerste en Tweede Kamer. Het is daarmee een ‘assemblée’, zoals het Europees Parlement oorspronkelijk ook was. Tot 1979 zaten daar alleen Kamerleden in, daarna werden Europarlementariërs direct gekozen.

Interparlementair werken, zoals het heet, is in de praktijk ingewikkeld – want Senaat en Tweede Kamer zijn verschillende organisaties. De Senaat, die na de Provinciale Statenverkiezingen van afgelopen week op 30 mei door Statenleden wordt gekozen, is een deeltijdparlement, komt alleen op dinsdag bijeen en behandelt wetten ná de Tweede Kamer. Maar dat geldt niet voor het internationale werk; daarin zijn Senatoren juist relatief actief. Dat is logisch, want daar hebben ze meer tijd voor. Ze hebben geen last van de opkomstplicht bij stemmingen in de plenaire zaal, waardoor Tweede Kamerleden vaak geen kilometer van het pand mogen wijken.

Pyro-pas

Van die werkzaamheden doen de deelnemers aan de interparlementaire overleggen, zoals bij de NAVO, de Raad van Europa en de OVSE verslag met een eigen twitteradres (@NL_intrelations), maar ze maken geen gebruik van het parlementaire informatiesysteem Parlis. Daardoor bereiken de verslagen van Beneluxvergaderingen de Nederlanders niet. Maar geen nood: voor de vergadering in Den Haag van vandaag is er een livestream. Vorig jaar kon je daar zien hoe twee leden van het kabinet spraken en wat er over spoorvervoer werd gewisseld. Zo pleitte reizigersvereniging Rover voor betere, snellere en goedkopere treinverbindingen tussen België en Nederland.

In andere vergaderingen van de Tweede Kamer gaat het ook best vaak over de Benelux, zoals in het debat over de pyro-pas voor vuurwerkbedrijven. Die wordt in de Benelux ingevoerd en daarna hopelijk ook op EU-niveau. Zo gaat het vaak: de Benelux is opgericht als en in gebruik als proeftuin voor samenwerking. Met de gratis roaming ging het net zo.

Prioriteiten

Nederland is het meest kritische op de Benelux van de drie landen, een aantal jaar geleden was er zelfs een motie die voor opheffing pleitte. Maar die geluiden horen we nu niet meer. Gelukkig maar, want we zijn het hele jaar voorzitter van de Ministerscomité. En mogelijk dus ook een Nederlander voorzitter van het Beneluxparlement.

In het werkprogramma van het voorzitterschap worden als prioriteiten genoemd: de interne markt, vergroening, grensoverschrijdende samenwerking en dit alles in de context van de geopolitiek. Dat betekent meer samen afstemmen en reizen. Ook in de Europese Unie trekken de landen vaak samen op, zoals in gesprekken met andere lidstaten in de marge van een Europese Top.

Van Ballekom

Naast het werk tussen de regeringen zijn er dus ook parlementaire overleggen. Het grensoverschrijdende werk van onze volksvertegenwoordigers is goeddeels onbekend, omdat de media er niet over schrijven. Sommige reizen van Kamer- of fractievoorzitters halen nog wel eens het nieuws; al is de website van de Kamercommissie Buitenlandse Zaken op dat punt niet bijgewerkt.

Zeker het handwerk in de ‘parlementaire assemblées’ trekt geen journalisten. Toch is er een aantal Kamerleden dat volop geniet van internationale gesprekken en overleggen. Eén ervan is de voormalige vice-voorzitter van de Europese Investeringsbank, eerder lid van het Kabinet van Eurocommissaris Bolkestein en hoofd van de financiën afdeling van de Permanente Vertegenwoordiging in Brussel. Deze diplomaat, Pim van Ballekom, is al vier jaar Senator en wordt naar verwachting op 18 maart gekozen als voorzitter van het Beneluxparlement. Op 30 mei moet hij weliswaar eerst in de nieuwe Eerste Kamer worden beëdigd, maar de VVD durfde op de verkiezingsuitslag vooruit te lopen. Zullen de nieuwe Senatoren van BBB en Volt alras interparlementair actief gaan zijn?

Praktijkprofessor Europa van de Haagse Hogeschool Mendeltje van Keulen (cartoon) was griffier Europese Zaken bij de Tweede Kamer. Zij kijkt wekelijks voor Brusselse Nieuwe in brievenbus van de Tweede Kamer naar de post uit Brussel. Elke week de column van Mendeltje van Keulen in je mailbox ontvangen? Abonneren kan hier voor slechts 1 euro in per maand. Daarmee levert u een bijdrage aan de onafhankelijke journalistiek en opinie over Europese zaken die Nederland raken.

Het gras is altijd groener bij de buren.
Verken je horizon en ga ook eens vissen in een andere vijver!

Word lid Meer informatie