Sinds 1 januari is Polen voorzitter, als opvolger van Hongarije en het land wil een vliegende start maken. Als eerste wil het met de EU-ministers van Landbouw een debat voeren over de toekomst van de landbouw. Dat valt mooi samen met de plannen die de Europese Commissie op 19 februari presenteert. De Luxemburgse Eurocommissaris Christophe Hansen (Landbouw en Voedsel) en zijn kabinetschef Esther de Lange komen dan met een soort routekaart van wat er de komende tijd moet gebeuren.
Inkomen van de boeren
Op zich gaan we daar nog niet meteen wat van merken; het zijn meer de voornemens voor het komende Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB), het EU-programma dat boeren ondersteunt en de landbouw reguleert. Dat nieuwe beleid gaat pas in 2027 in, maar de voorbereidingen worden nu al getroffen. De belangrijkste vraag is hoe in de toekomst het inkomen van boeren gegarandeerd wordt. Wie krijgt er steun en misschien nog wel belangrijker: wie niet. Hansen broedt op een formule waardoor het geld voortaan bij voornamelijk boeren terechtkomt die ook echt boeren.
Bij de financiering zal het de komende tijd vooral gaan over creatieve manieren om geld te vinden. Het is in Brussel niet de verwachting dat de begroting omhooggaat. Een groot aantal landen, waaronder Nederland, heeft al laten weten dat extra afdrachten er niet in zitten en dus moet er een creatieve boekhouding komen. Er wordt momenteel gekeken of er extra geld kan worden vrijgemaakt door alle fondsen, zoals het cohesiefonds en het fonds voor plattelandsontwikkeling, bij elkaar te voegen. De gedachte is dat het enorm veel overhead scheelt (minder bureaucratie) en efficiënter kan worden uitgegeven.
Minder formulieren
Want dat is bij zowel de plannen van de Europese Commissie als bij de voornemens van de Polen in hoofdletters geschreven. Het moet allemaal eenvoudiger. De Green Deal gaat daarbij niet op de helling, maar moet met minder formulieren en verboden worden uitgevoerd. Meer in samenspraak met de landbouw, zo is het voornemen.
De nieuwe EU-voorzitter wil de komende tijd ook meer discussies over prijzen en verstoringen van de landbouwmarkt. Boeren die last hebben van onder andere de graantransporten vanuit Oekraïne, waardoor de prijzen dalen, moeten gecompenseerd worden. Voor de regering van premier Tusk is de steun van de boeren belangrijk. In het voorjaar wordt een nieuwe president gekozen en de regering wil graag een partijgenoot op die post.
Transport van dieren
Verder kunnen we nieuwe initiatieven verwachten op het gebied van transport van dieren. Nederland pleit daar al langer voor, maar door verzet van onder andere Roemenië, Spanje, Griekenland, Frankrijk, Spanje, Portugal en Ierland is het er nog niet van gekomen.
En er komt een nieuw voorstel over het toelaten van nieuwe genomische technieken (NGT), technieken om het DNA van gewassen aan te passen, zodat ze bijvoorbeeld resistent worden tegen plagen en ziekten. Een voorbeeld van zo’n techniek is CRISPR-Cas. Polen twijfelde eerder, waardoor de EU-ministers geen overeenstemming bereikten. Nu de Polen EU-voorzitter zijn, kunnen ze in een nieuw voorstel meer garanties krijgen voor kleine kwekers en telers. Ze schrijven de tekst namelijk zelf.
Met ons tweewekelijkse overzicht volg je de belangrijkste Europese zaken die Nederland raken op het gebied van landbouw, veeteelt, visserij, voedselkwaliteit en dierenwelzijn. Abonneer je hier.
