De Europese regeringsleiders hadden belangrijke punten, zoals de stijgende energieprijzen, hoog op de agenda. Maar de stand van de rechtsstaat in Polen, met in de hoofdrol de reactie van Nederland, bepaalde de afgelopen Europese topontmoeting in Brussel.
Angela Merkel moest volgens de Britse krant The Guardian, op haar mogelijk laatste EU top, als vredesduif opereren, nadat een strenge demissionair premier Rutte luidkeels de Europese Commissie had opgeroepen in te grijpen in Polen en het coronaherstelplan moet blokkeren. Poolse rechters bepaalden namelijk dat Europees recht soms niet boven nationaal recht gaat, tegen Europese afspraken in.
Hypocrisie van Rutte
Dit pleidooi leverde Rutte applaus op van een, naar eigen zeggen ‘overweldigende meerderheid’ van de collega’s in Brussel, zo tekende de Financial Times op uit Rutte’s persconferentie. Maar in Polen klonk deze nadruk op de rechtsstaat als hypocrisie van Rutte.
De Poolse nationale staatszender TVP belde met Andrzej Pawluszek, correspondent in Amsterdam, over Rutte en de houding van Nederland tegenover Polen.
Volgens Pawluszek is het in de Nederlandse politiek gebruikelijk “om Polen als een soort pispaaltje te behandelen” en de regering in Warschau aan te vallen. En dat terwijl Nederland zelf in de problemen zit. Rutte die aftrad vanwege de Toeslagenaffaire, een ongekende schending van de rechtsstaat, meent nu Warschau te kunnen instrueren over de rechtsstaat en de mensenrechten. Dit is hypocriet zegt Pawluszek tegen TVP. Het lijkt er volgens hem op dat Rutte liever Polen aanvalt dan zijn eigen problemen aanpakt, tot vreugde van de Nederlandse oppositie.
Europese menukaart
De houding van Nederland tegenover Polen werd ook besproken in Deutsche Welle. Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma (D66) werd geïnterviewd en sprak klare taal over de Europese lidstaat. De Poolse regering heeft volgens hem besloten de Europese Unie te behandelen als een menu, “waaruit je kunt kiezen wat je lekker vindt en kunt weglaten wat je niet lekker vindt. En zo werkt de Unie niet.” Het ondermijnt Europese waarden, wat gevaarlijk is voor Poolse burgers, maar ook de solidariteit binnen de EU in gevaar brengt.
Het conflict over het Poolse rechtssysteem drong onvermijdelijk de Europese Top binnen. Balkan Insight schrijft dat de Centraal-Europese landen opnieuw om de verkeerde redenen in het middelpunt van de belangstelling kwamen te staan. Het artikel schetst hoe de agenda tijdens de Europese Top veranderde.
In het weekeinde geven wij u een bloemlezing van het Europese nieuws over Nederland: Hoe kijken de Spaanse kranten naar onze kabinetsformatie, hoe schrijft de Duitse pers over Rutte op de fiets en komt de Green Deal van Frans Timmermans ook in Polen onder de aandacht? In een minuut of 2 ben je niet langer een leek in het Europese nieuws over Nederland van deze week.
