De Europese Unie moet de portemonnee trekken om boeren in Zeeland bij te staan. Dat zegt BBB-gedeputeerde Arno Vael uit Zeeland in de podcast ‘De slag om Europa’ van Brusselse Nieuwe. Door klimaatverandering en extreem weer hebben boeren in Zeeland te maken met verzilting. De grond wordt steeds zouter en dat kan grote gevolgen hebben. Niet alle gewassen kunnen groeien op té zoute aarde. Europees geld is nodig om te innoveren, vindt Vael.
Kandidaat-lijsttrekker van D66 voor de Europese verkiezingen, Gerben-Jan Gerbrandy, ziet het anders. “Gelukkig is de EU er ook voor het geld”, zegt hij. Een groot deel van de begroting is immers opzijgelegd voor de landbouw, betoogt Gerbrandy. Maar hij wil niet dat het de norm wordt. Ambitieus klimaatbeleid is het antwoord, niet eindeloze subsidies, stelt de D66-lijsttrekker.
Zout Zeeland
Zeeland kampt met verzilting. Door de zeespiegelstijging en aanhoudende droogte trekt zout water dieper landinwaarts. Het zorgt ervoor dat boeren in Zeeland moeten gaan nadenken over welke gewassen ze nog willen verbouwen en dat zorgt op zichzelf voor nieuwe problemen. Niet alle gewassen zijn even gewild en leveren dus minder geld op.
Zeeland experimenteert inmiddels met manieren om de verzilting tegen te gaan. Zo kunnen complexe ondergrondse irrigatiesystemen aangelegd worden om ervoor te zorgen dat, door het zoete water dat verspreid wordt, het zoute water geen ruimte meer krijgt. Maar dat is het tot nu toe ook alleen maar: een experiment.
Europees beleid
Wil de provincie meer doen voor de boeren in eigen regio, dan zal er geld nodig zijn. Vael, pas sinds 2023 gedeputeerde, is verbaasd over de hoeveelheid potjes, fondsen en subsidies die in Brussel beschikbaar zijn. Daar is hij tevreden over. “Maar het is nooit genoeg”, grapt Vael. Hij hoopt dat de Europese Commissie zich inzet voor een duidelijke voedselstrategie. Beleid dat de voedselzekerheid in Europa waarborgt en daarbij boeren steunt.
Het lijkt lijnrecht tegenover de Europese Green Deal te staan. Het wettenpakket van oud-Eurocommissaris Frans Timmermans dat ervoor moet zorgen dat de EU in 2050 klimaatneutraal is. Met veel van de wetten zijn boeren het niet eens. Maar voor Gerbrandy kan het niet anders. “Natuur is de basis”, betoogt hij. Hij neemt bodemkwaliteit als voorbeeld: een slechte bodem, bereikt door geen rekening te houden met de natuur, betekent minder oogst voor de boer. “Landbouw en natuur zijn niet te scheiden”, concludeert Gerbrandy.