Omringd door pers en politici in een smalle gang van het Europees Parlement in Brussel vroeg Tsikhanouskaya Europa om hulp. “We hebben uw hulp nodig nu we geconfronteerd worden met een vijand die het bestaan van ons land als vrije en onafhankelijke natie ontkent. Ik ben hier gekomen om Europa om meer steun te vragen, zowel voor Belarus als voor Oekraïne. Want ons lot is met elkaar verweven,” zei ze.
De toespraak werd georganiseerd door de fractie van de Europese Volkspartij (EVP) in het Europees Parlement, waar ook het CDA lid van is. “De bevolking in Belarus snakt naar vrijheid, democratie en recht maar blijft achter met martelingen, censuur en dictatuur. Zij verdienen onze hulp, zeker nu president Loekasjenko dreigt mee te doen aan de Russische aanval op Oekraïne,” zei Europarlementariër Jeroen Lenaers (CDA) na afloop.
De weg naar de democratische wereld
“Meer Belarus in Europa en meer Europa in Belarus” ziet Tsikhanouskaya wel zitten, maar het land hoeft nou niet meteen lid te worden van de EU. Belarus is een land in Oost-Europa. Hoewel president Aleksandr Loekasjenko formeel democratisch is verkozen, wordt het land over het algemeen als dictatuur gezien. Loekasjenko is er al sinds 1994 ongehinderd aan de macht. En niettemin is Loekasjenko ook nog eens beste vriendjes met de Russische president Poetin.
Wat de Belarussische oppositie wel wil, is dat het land volgens Europese waarden wordt geregeerd. “Wij koesteren de waarden van de democratische wereld. We hebben het niet over de Europese Unie, maar over Europese waarden. Democratische waarden. In 2020 koos het volk van Belarus voor deze Europese ontwikkeling: op basis van democratie en mensenrechten,” zei Tsikhanouskaya. Ze verwees daarbij naar de grote demonstraties in het land tegen het regime van Loekasjenko in 2020 en 2021.
Ook CDA’er Lenaers zou graag zien dat Belarus de democratische weg inslaat: “Het is cruciaal dat we alle democratische krachten in Belarus blijven ondersteunen. Het gevecht voor een democratisch Belarus, is een strijd voor onze Europese waarden,” zei hij.
Escalatie
Gisteren werd bekend dat Belarus en Rusland gezamenlijk troepen op de been willen brengen in de regio nabij Oekraïne. Loekasjenko doet dat naar eigen zeggen vanwege “een toename van de spanningen aan de westelijke grenzen”. En hij beschuldigt Oekraïne ervan een aanval voor te bereiden op Belarus. Waar de Russische president Poetin en Loekasjenko de troepen precies willen plaatsen, is niet duidelijk. De aankondiging wordt gezien als een mogelijke escalatie van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland.
De Belarussische oppositieleider Tsikhanouskaya betwijfelt echter of de soldaten van haar land er wel zin in hebben om tegen Oekraïne te vechten. Volgens haar is er “geen bereidheid en geen gemoedstoestand onder de Belarussische soldaten om tegen de Oekraïners te vechten.” Maar tegelijkertijd probeert Loekasjenko die gemoedstoestand te veranderen: “Wat Loekasjenko doet is mensen bedreigen en voorbereiden op mogelijke aanvallen vanuit Oekraïne; hij zoekt externe vijanden en rechtvaardigt de aanwezigheid van Russische troepen op ons grondgebied,” aldus Tsikhanouskaya.
