Voor het eerst in vijf jaar, de coronapandemie gooide eerder nog roet in het eten, is demissionair premier Mark Rutte in China. Een belangrijk bezoek, want de relatie tussen het Westen en China vertoont wat problemen. China is een bondgenoot van Rusland, dat oorlog voert met Oekraïne.
Tegelijkertijd wordt China steeds assertiever op het wereldtoneel en dreigt het land de westerse bondgenoot Taiwan aan te vallen. Ook de band tussen Nederland zelf en China heeft schade opgelopen. Het Nederlandse bedrijf ASML mag geen chipmachines meer aan China leveren.
Het bezoek van Rutte komt op een speciaal moment. Het Europees Parlement publiceerde deze maand een onderzoek naar de relatie tussen de EU en China en kwam met aanbevelingen. De conclusie: pas op! Want China is autoritair, benadeelt Europese bedrijven en wil zich als wereldspeler ontplooien.
Bezorgdheden
Volgens het onderzoek, vooral gedaan door Oost-Europese denktanks, beschrijft een aantal ontwikkelingen waar de EU rekening mee moet houden. Zo zou China Europese bedrijven benadelen. Zo krijgen Chinese staatsbedrijven aanzienlijke subsidies waardoor Europese bedrijven niet kunnen concurreren. Ook zouden Chinese bedrijven eigendomsrechten en patenten uit Europa zonder toestemming kopiëren.
En dan zijn er ook nog de mensenrechtenschendingen. Tegenstanders van het Chinese regime worden zonder proces in de gevangenis gegooid en ook gewone burgers durven hun mening niet te uiten. Daarnaast wijzen de onderzoekers op de manier waarop de Oeigoerse moslimminderheid in het land behandeld wordt. Oeigoeren worden in grote detentiekampen geplaatst en moeten daar dwangarbeid verrichten.
Duidelijke visie nodig
Het onderzoek roept de EU op met een duidelijke visie te komen om in de toekomst met China om te gaan. Met oog voor economische samenwerking, maar ook voor de mensenrechten en het behoud van de liberale wereldorde, in tegenstelling tot een wereld met autoritaire regimes.
Daarnaast moet de EU een strategie ontwikkelen om militaire conflicten in de toekomst te voorkomen. De onderzoekers verwijzen naar de Chinese plannen om Taiwan, dat door China gezien wordt als afvallige regio, weer onderdeel van China te maken. De VS heeft zich achter Taiwan geschaard en zegt militair in te grijpen als China Taiwan aanvalt. De EU moet, volgens het onderzoek, een soort bemiddelende rol op zich nemen.
