Om bij de Europese Unie te mogen horen, moet een land aan een aantal voorwaarden voldoen. Het moet een democratie zijn, een werkende markteconomie hebben en de financiën moeten op orde zijn. Dat klinkt simpel, maar het is vaak een lang proces. Landen moeten wetten maken of aanpassen voor de EU instemt met toetreding.
Drie landen zijn actief bezig zichzelf klaar te stomen voor Europees lidmaatschap. Oekraïne, Moldavië en Georgië. Alle drie zijn het landen die in meer of mindere mate bedreigd worden door Rusland. Alle drie maken ze voortgang volgens Eurocommissaris Olivér Várhelyi.
Maar waar moeten ze nu precies aan werken en hoe staat het ervoor?
Wat moeten ze doen?
Ieder land heeft een aantal stappen die ze moeten doorlopen. Dat kan variëren van het verbeteren van de rechtsstaat en het onafhankelijk maken van rechters tot het verbeteren van de mediavrijheid en het nemen van anti-corruptiemaatregelen.
Afhankelijk van de situatie in de landen, krijgen sommige landen meer of minder stappen toegewezen en kunnen de stappen ook verschillen wat inhoud betreft.
Oekraïne moet bijvoorbeeld corruptie aanpakken, wetgeving maken tegen witwassen, minderheden beter beschermen en de macht van oligarchen verminderen.
Hoever staan ze?
Oekraïne moet zeven stappen doorlopen van de EU. Twee van die stappen zijn inmiddels gezet, zegt Várhelyi. Zo heeft Oekraïne twee rechtelijke instanties hervormd. Rechters worden nu niet meer aangesteld, maar op kwaliteiten geselecteerd. Daarnaast heeft het land de mediawet aangepast. Het strookt nu volledig met Europese wetgeving.
Voor Moldavië zijn er negen stappen uitgestippeld. Drie daarvan heeft het land al gezet. Zo zijn er wetten aangenomen die ervoor moeten zorgen dat het wetgevingsproces in het land beter verloopt. Ook is het verkiezingsproces aangepast. De laatste stap die het land gezet heeft, gaat over gendergelijkheid en geweld tegen vrouwen. Die is ook voltooid.
Georgië moet twaalf stappen doorlopen. Daarvan heeft het drie stappen voltooid. Net als Moldavië, moest Georgië gendergelijkheid en geweld tegen vrouwen aanpakken. Daarnaast is het rechtelijke systeem aangepast en de sollicitatieprocedure van publieke aanklagers transparanter gemaakt.
Wat moeten ze nog doen?
Voor alle landen is er dus behoorlijk nog wat te doen voor de Europese Commissie groen licht geeft. Oekraïne bijvoorbeeld moet de macht van oligarchen nog aanpakken. Die hebben in Oekraïne nog steeds veel macht. Volgens de EU moet er een wet komen die maatregelen neemt tegen de macht van superrijke ondernemers.
Moldavië moet vooral de corruptie aanpakken. Volgens de EU moet onderzoek naar corruptie in het land beter verlopen en moet ook de publieke aanklager de juiste middelen krijgen om corruptie aan te pakken.
Voor Georgië ligt er nog een zware strijd in het verschiet op het gebied van georganiseerde misdaad. Georgië werkt al samen met de Europese politie-eenheid Europol, maar dat is niet genoeg. Er liggen nog een aantal aanbevelingen die het land nog niet overgenomen heeft.
