Net voor de zomer trok het Europees Parlement naar Straatsburg om te stemmen over de herverkiezing van Ursula von der Leyen tot voorzitter van de Europese Commissie. Er waren veel bekende gezichten, Europarlementariërs die beginnen aan hun tweede of derde termijn. Maar tussen die bekende gezichten liep ook een groot aantal nieuwelingen. Net verkozen, voor de eerste keer, de weg nog zoekend in de lange gangen van het parlementsgebouw in Straatsburg. Zo ook Anouk van Brug. Europarlementariër namens de VVD. 

Ze stond op plek 9. Dat leek een onverkiesbare positie, maar toch wist ze een zetel te bemachtigen. En dat gebeurde niet zomaar. Van Brug voerde hard campagne en zat in de week na de eerste exitpolls met VVD-kandidaat Fabiènne Hendricks (Limburg) in een race om de voorkeurstemmen. Van Brug kwam als winnaar uit de bus. 

Met de paplepel

Ze mag dan een nieuweling zijn binnen het Europees Parlement, bij de VVD was ze dat niet. Ze was al actief bij de jongerenpartij van de VVD, de JOVD. En daarna actief voor de liberale partij van Mark Rutte in Amsterdam en Den Haag. Vijf jaar geleden stond ze al op de kieslijst voor de Europese verkiezingen, toen nog op plek 21. Waar kwam die politieke drang vandaan?

Van Brug groeide op op een woonboot in Amsterdam. De gemeente trok de ligplaats van de woonboot op een gegeven moment in, waardoor ze al op jonge leeftijd de strijd tussen inwoners en gemeente meekreeg. “Ik was daardoor al vroeg bezig met de verbinding tussen burgers en overheid”, legt ze uit. Ze ervaarde zelf hoe groot de kloof kon zijn tussen beleidsmakers en de mensen die van dat beleid afhankelijk waren. “Ik zag hoe belangrijk het was dat die connectie goed zat.” Ook op gemeentelijk niveau kan de afstand tussen burger en bestuur groot zijn, dus zeker de afstand tussen de Nederlander en de Europese Unie, stelt Van Brug.

Op naar Europa

Meedoen aan de Europese verkiezingen dus. Vijf jaar geleden deed Van Brug dat ook al. En ondanks het feit dat ze inzag dat ze niet verkozen zou worden op plek 21, bouwde ze wel alvast een netwerk op. Haar blik gericht op vijf jaar later: juni 2024. En dat werkte: ze kwam hoger op de lijst, maar nog steeds op een plek die het met reguliere stemmen niet ging halen. “Ik heb dus ingezet op voorkeurstemmen”, vertelt ze. “Ik verzamelde een team om me heen. Mensen die mijn verhaal goed naar voren wisten te krijgen.” 

En hoe pakte ze het concreet aan? “Vooral door met kiezers in gesprek te gaan”, legt ze uit. “Steeds meer Nederlanders voelen zich niet meer gehoord door de politiek. Dat werd extra duidelijk door de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen.” Daarin kwam de PVV als grootste partij naar boven. Dat moest anders, dacht Van Brug. Ze ging op bezoek bij bedrijven in Zuid-Holland (ze woont zelf ‘op’ Scheveningen, zoals ze dat bij haar thuis zeggen) en Zeeland. Maar ze sprak ook met jongeren van de JOVD, met studentenverenigingen en in allerlei zaaltjes waar de verkiezingen besproken werden.

Ook sociale media speelden een rol. Op de scootmobiel van haar vader stak Van Brug in Amsterdam over de bruggen de kanalen over. Een actie die zorgde voor allerlei woordgrappen over haar achternaam, wat haar veel aandacht opleverde. Haar vader werd hartpatiënt toen Van Brug nog jong was en zit sindsdien in een scootmobiel. Met haar filmpje bracht ze de moeilijkheden van burgers op een ludieke manier onder de aandacht. “Zonder dat het zielig werd”, zegt ze. Haar vader stelde nog voor om een grotere toer, door heel Nederland, te maken. Zoals VVD’er Jan Huitema ooit deed op zijn trekker. Maar dat is er niet van gekomen.

Veiligheid en financiële gezondheid

Van Brug maakt zich vooral druk om de veiligheid van Europese burgers. Zowel op straat als op het internet. Ze werkte als adviseur cybersecurity voor verschillende bedrijven en is zich daardoor bewust van de risico’s die regeringen, bedrijven en burgers lopen. En de EU speelt daar een grote rol in. Er wordt de laatste jaren steeds meer gewerkt aan de veiligheid van Europeanen online. Jongeren worden beschermd tegen gokpraktijken in games en ook de data van internetgebruikers zijn steeds moeilijker te bemachtigen door grote multinationals. 

Financiële gezondheid is noodzakelijk voor een veilig Europa, vindt Van Brug. “Ik ga me de komende tijd met economisch budgettaire zaken bezighouden”, legt Van Brug uit. Een belangrijke taak, want de commissie waar Van Brug straks in zit, bepaalt hoeveel geld waarheen gaat. Je zou het de basis van de politiek kunnen noemen.  Vanuit deze commissie wil ze ervoor zorgen dat er ook geld wordt vrijgemaakt om te werken aan de (online) veiligheid van Nederlanders. Er kunnen miljoenen wetten komen om het internet veiliger te maken, maar als daar geen geld voor is, lopen die wetten op weinig uit.

Een dossier waar ze zich in gaat bijten, is er nog niet. Deze zomer is het afwachten wie binnen het Europees Parlement belangrijke posities krijgt en welke Eurocommissaris zich gaat buigen over de zaken die Van Brug belangrijk vindt. Dat moet eerst duidelijk zijn. Daarna kan ze echt aan de bak.