Niet alleen Hongarije werd dinsdag op de vingers getikt bij de Raad Algemene Zaken. Tijdens de bijeenkomst in Luxemburg bespraken de ministers van Buitenlandse Zaken de staat van de rechtsstaat in de lidstaten. Ook de kinderopvangtoeslagaffaire in Nederland was onderwerp van gesprek. Het is niet de eerste keer dat de Europese Unie Nederland waarschuwt.

De focus lag dinsdag voornamelijk op Hongarije, maar Nederland bleef niet onbesproken. Bij binnenkomst gaf minister Hoekstra al aan dat hij begrijpt dat hij mogelijk vragen krijgt. Nederland werd berispt over de toeslagenaffaire. Volgens de Europese Commissie zijn bij de invoering van het kinderopvangtoeslagensysteem de regels van de rechtsstaat geschonden.

De afgelopen jaren is Nederland vaker op gewaarschuwd door de Europese Unie over manier waarop ze EU-regels schenden.

EU-burgers niet zomaar uitzetten

Al in 2007 stelde het Europees Hof het Nederlandse beleid in gebreke. Nederland zette EU-burgers het land uit bij een veroordeling. Dit is in strijd met het Europees recht. De regering vond toch dat dit mocht wanneer burgers van de Europese Unie niet rechtmatig in Nederland verbleven. Het Europees Hof dacht hier anders over. Onrechtmatig verblijf of niet, EU-burgers mogen na een misdrijf niet het land uit worden gezet. De verwijderingsmaatregel is alleen geoorloofd wanneer de betrokkene een ernstige bedreiging vormt, die de samenleving aantast.

Optimistische stikstof berekeningen

In de bouw-, en de landbouwsector voelen we er nog steeds de gevolgen van, het afschaffen van het PAS-systeem. Nederland gaf vergunningen af voor activiteiten die stikstof uitstoten op basis van stikstofdepositie die in de toekomst zou worden teruggedrongen. Deze optimistische aanpak voldeed niet aan de Europese regels. In november 2018 stelde het Europees Hof dat het terugdringen van de stikstofdepositie vooraf vast moest staan. Vooruitlopen op toekomstige afname mag niet, omdat de stikstofnormen al overschreden zijn in Nederland. Er mag geen uitstoot meer bij komen. Er is nog geen manier gevonden om de stikstof uitstoot terug te dringen zonder activiteiten als landbouw en bouw stil te leggen.

Klokkenluiders

De bescherming van klokkenluiders voldoet in Nederland niet aan Europese standaarden. De Europese Unie schreef in 2019 een richtlijn om klokkenluiders meer bescherming en hulp te bieden. Maar Nederland maakte een minimale en onnodig complexe versie van deze wet. Intussen is de Nederlandse wetgever door de Europese Commissie op de vingers getikt wegens het niet tijdig implementeren van de richtlijn, wat een zogeheten inbreuk oplevert, die een forse boete tot gevolg kan hebben. 

Pulsvisserij

Nederland en haar vissers hielden vol, maar in april 2021 viel dan toch het doek. Pulsvisserij is verboden. Het Europees Hof veegde definitief de Nederlandse bezwaren van tafel. Al jaren visten 80 Nederlandse vissers met stroomstootjes, de zogenaamde pulsvistechniek. Tot frustratie van concurrerende Franse vissers die het niet wonnen van de Nederlandse vissers voor de Franse kust. Daarnaast zeiden ze dat deze manier van vissen slecht is voor de natuur. Minister Carola Schouten van Landbouw probeerde met man en macht de Nederlandse vissers te verdedigingen, maar verloor bij het Europees Hof van Justitie.

Sint-Maarten

Twee jaar geleden tikte het Europees Hof voor de Rechten van de Mens Nederland op de vingers over Sint-Maarten. Daar werd een verdachte bijna drie maanden in voorarrest gehouden in een politiecel. Dat terwijl een detentie in een politiecel langer dan tien dagen in strijd is met de Rechten van de Mens. Dit gebeurde niet omdat de enige gevangenis op Sint-Maarten vol zat. Dit was al de derde keer dat het Hof Nederland aansprak. De Point Blanche-gevangenis en de politiecellen op Sint-Maarten voldoen al jaren niet aan de minimumeisen.

Natuur in Zeeland

Nederland is hierover nog niet op de vingers getikt, maar het zou wel kunnen gebeuren. Veertien jaar geleden beloofde Nederland in Brussel om de natuur te herstellen in de Voordelta. Dit is een beschermd gebied voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland. Nederland zou dit gaan doen als compensatie voor het aanleggen van de Tweede Maasvlakte. Maar van het herstel in het Natura 2000-gebied is nog weinig terecht gekomen, menen zeven natuurorganisaties. Zij stapten afgelopen maandag naar de rechter om het kabinet te dwingen de natuur te rehabiliteren.