Meer dan zestig Duitse universiteiten hebben hun accounts al opgeheven, en vooraanstaande kranten als The Guardian, La Vanguardia en De Morgen gingen hen voor. De exodus lijkt in een stroomversnelling te komen nu Musk openlijk campagne voert voor extreemrechtse partijen en Europese regeringsleiders aanvalt.
Nederlandse politiek verdeeld over vertrek
In Nederland brak Volt als eerste partij met het platform. Partijleider Laurens Dassen kondigde aan X definitief te verlaten. De reacties van andere partijen lopen sterk uiteen. De VVD blijft actief op X, maar Europarlementariër Bart Groothuis uit wel stevige kritiek: “Iedereen die X opent wordt gebombardeerd met tweets van Musk zelf en van Weidel. Dat is niet hoe wij in Europa verkiezingen willen organiseren.”
GroenLinks-PvdA deelt de zorgen maar laat de keuze aan individuele leden, terwijl hun Europarlementariër Kim van Sparrentak al wel de overstap maakte naar Mastodon. De BBB noemt Volts vertrek “hypocriet” en blijft, net als coalitiepartijen PVV, VVD en NSC. Het CDA denkt nog na over zijn positie, terwijl D66 bewust blijft om een tegengeluid te kunnen bieden.
Musks politieke agenda in Europa
De directe aanleiding voor veel vertrekkers is Musks openlijke steun aan de Duitse AfD-partij. Tijdens een geruchtmakende livestream met partijleider Alice Weidel verdedigde hij de partij fel en schreef hij in Die Welt am Sonntag dat de AfD “de enige is die Duitsland kan redden.” Deze uitspraak zorgde voor geschokte reacties in heel Europa.
Experts zien in Musks politieke activisme vooral economische motieven. De EU heeft de laatste jaren strenge regels ingevoerd voor techbedrijven, met potentiële miljardenboetes voor overtreders. Musks eigen platform X hangt al een mogelijk boete van 250 miljoen euro boven het hoofd voor mogelijke overtredingen van de Digital Services Act (DSA).
Strijd om Europese regelgeving
Groothuis wijst ook op de hypocrisie van Musks claim een voorvechter van vrijheid van meningsuiting te zijn: “Musk noemt zichzelf een absolutist van het vrije woord, maar hij heeft meer dan 80 procent van de censuurverzoeken van autoritaire regimes ingewilligd. Voor de Turkse verkiezingen blokkeerde hij zelfs accounts die kritisch waren over president Erdoğan.”
Ook rijzen er vragen over Musks andere activiteiten op het platform. NSC-Europarlementariër Dirk Gotink heeft schriftelijke vragen gesteld aan de Europese Commissie over mogelijke marktmanipulatie door Musk via promotie van cryptocurrency op X.
De Europese Commissie onderzoekt of het met de nieuwe Europese Digitale Dienstenwet (DSA) X een boete kan opleggen voor Musks strapatsen op het platform. Waar sommige politici de DSA zien als bescherming tegen nepnieuws en ongewenste beïnvloeding via socialemediaplatforms, interpreteren anderen hem anders. PVV-Europarlementariër Auke Zijlstra stelt: “DSA, de EU-censuurwet, is niet nepnieuwsbestrijding, maar verkiezingsbeïnvloeding door oppositiepartijen geen communicatie te gunnen.
Hoe is het met de rechtsstaat & mensenrechten in landen van de Europese Unie en daarbuiten en wat zegt het Europese Hof? Met onze tweewekelijkse nieuwsbrief blijf je op de hoogte van de laatste Europese zaken die Nederland gaan raken. Dus neem nu een abonnement en ontvang de nieuwsbrief de eerste maand gratis op proef, direct opzegbaar! Abonneer je hier.